اثرات تغییراقلیم و خشکسالی روی ریسک درآمدی و الگوی کشت زراعی در شبکه آبیاری دشت قزوین
عنوان مقاله: اثرات تغییراقلیم و خشکسالی روی ریسک درآمدی و الگوی کشت زراعی در شبکه آبیاری دشت قزوین
شناسه ملی مقاله: JR_WRA-33-2_008
منتشر شده در شماره 2 دوره 33 فصل در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_WRA-33-2_008
منتشر شده در شماره 2 دوره 33 فصل در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
مهدی اکبری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
حامد نجفی علمدارلو - استادیار گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
سید حبیب اله موسوی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی
خلاصه مقاله:
مهدی اکبری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
حامد نجفی علمدارلو - استادیار گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
سید حبیب اله موسوی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی
تغییر اقلیم یکی از رخدادهای طبیعی در حال وقوع است که موجب افزایش دما، کاهش بارندگیها، تغییرات بیلان آبی، کاهش سطح تولید و وقوع خشکسالیهای پی درپی میشود. لذا پیشبینی و بررسی اثرات تغییر اقلیم و خشک سالی به منظور تصمیمگیری مدیران و برنامهریزی آینده بسیار ضروری است. با توجه به این رویکرد، در مطالعه حاضر به بررسی اثرات تغییر اقلیم و خشک سالی بر الگوی کشت و اثرات ریسک درآمدی آن در دشت قزوین پرداخته شد. در این تحقیق، برای شبیهسازی متغیرهای اقلیمی دما و بارش در آینده و میزان تغییرات آنها در ادوار آتی در غالب سناریوهای اقلیمی A1B، A2و B1از مدل LARS-WGاستفاده شده است. همچنین از شاخص SPIبه منظور تعیین دورههای خشک سالی و تغییر حجم آب استفاده گردید. در ادامه، با بهکارگیری رهیافت برنامهریزی ریاضی و تدوین مدل تلفیقی موتاد-هدف با رهیافت برنامهریزی اثباتی، الگوی کشت منطقه در سناریوهای اقلیمی و دورههای خشکسالی شبیهسازی و اثرات ریسکی این سناریوها موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در هر سه سناریوی اقلیمی در طی سالهای آینده، دما افزایش و بارش کاهش مییابد و الگوی کشت به سمت محصولات باثبات درآمدی بالاتر سوق پیدا میکند و تنها سطح زیر کشت گندم کاهش مییابد و سطح زیر کشت دیگر محصولات افزایش مییابد. در سناریوی خشکسالی نیز به دلیل کاهش حجم آب، الگوی کشت به سمت محصول با آببری کمتر میرود و محصولات باثبات درآمدی بالاتر تغییرات کمتری دارند. ریسک درآمدی با تغییر اقلیم و خشکسالی کاهش مییابد و در بدترین سناریوی خشکسالی (خشکسالی خیلی شدید) و تغییر اقلیم (سناریو A2در دوره 2049-2040) به ترتیب به میزان 68.1% و 6.377% کاهش یافته است. بازده برنامهای نیز همزمان با کاهش ریسک درآمدی به صورت غیرخطی کاهش خواهد یافت. با توجه به اثرات اقتصادی تغییر اقلیم و خشکسالی در برنامهریزیهای بلندمدت، به منظور افزایش تولیدات کشاورزی منطقه، استفاده از واریتههای جدید محصولات کشاورزی به منظور بهبود عملکرد، توسعه سطح زیر کشت محصولات با نیاز آبی کمتر نظیر جو آبی در زمان خشکسالی، و محصولات باثبات درآمدی بالاتر مانند جو آبی، ذرت دانهای، چغندر و گوجه در طی سالهای آینده پیشنهاد میگردد.
کلمات کلیدی: سناریوهای اقلیمی, شاخص استاندارد بارندگی, مدل تلفیقی موتاد-هدف
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1046312/