سید احمد محدث حسینی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

با توجه به نیاز روز افزون صنایع داروسازی و یا فرآوری محصولات دارویی با منشاء گیاهی، لزوم توجه به کشت و افزایش سطح زیر کشت گونه‎های دارویی کاملا محسوس است. متاسفانه در کشور ما بیشتر گیاهان دارویی مورد استفاده از رویشگاه اصلی آنها برداشت می شوند که علاوه بر افزایش فشار و تخریب رویشگاه، محصول جمع آوری شده نیز به دلایل مختلف خالص نبوده و از کیفیت مطلوبی نیز برخوردار نیست. در صورت کشت گونه‎های دارویی و تعیین میزان سود خالص و مواد موثره آنها، این گیاهان می‎توانند به عنوان کشت جایگزین گیاهان رایج در مناطق مورد نظر مطرح باشند. در رابطه با کشت گونه‎های دارویی بومی مهمترین ضرورت اهلی نمودن و کشت زراعی آنها می باشدکه در صورت موفقیت و اقتصادی بودن عملکرد کمی و کیفی آنها می توانند به عنوان محصولات جدید مورد توجه و کشت و کار قرار گیرند. این پژوهش با هدف بررسی ارزش اقتصادی گونه‎های مهم دارویی که در استان خراسان رضوی کشت می شوند و مقایسه آنها با محصولات زراعی و باغی انجام شده است. گیاهان دارویی مورد بررسی شامل خاکشیر، گل گاو زبان، زیره سبز، شوید، مرزه، خوردانه و شیرین بیان می باشند. داده‎های مورد نیاز با استفاده از تکمیل پرسشنامه از کشاورزان و داده‎های رسمی و اطلاعات و آمار جمع آوری، و پردازش گردیدند. روش تحقیق بر اساس تحلیل فایده-هزینه و بررسی درآمد و سود است. نتایج پژوهش نشان می‎دهد گیاهان دارویی آبی، سود مورد انتظار بیشتری نسبت به تمام گیاهان زراعی و سبزی و صیفی مورد بررسی دارند. 

مقایسه اقتصادی, گیاهان دارویی, خراسان رضوی, سبزوار