عذراء طالبیان درزی - کارشناسی ارشد تاریخ و ادبیات عربی، دانشگاه مازندران

تاکنون ترجمه های بسیاری از قرآن، به زبان فارسی صورت گرفته است. در این میان، ترجمه قرآن مهدی الهی قمشه ای، به دلیل نثر ساده و قلم روان آن، با اقبال عمومی مواجه شد، اما به جهت وجود برخی شبهه های ترجمه ای در آن - از جهات نحوی، ساختاری، واژگانی و صرفی - مورد انتقاد بعضی از منتقدین قرار گرفته است. از آنجا که نقد و ارزیابی ترجمه میتواند راه را برای ارائه ترجمهای بهتر هموار نماید و با توجه به اینکه یکی از مسائل مهم در ارائه ترجمه صحیح متون علمی عربی، از جمله قرآن کریم، رعایت اصول و قواعد علم نحو می باشد، پژوهش حاضر ضمن معرفی اجمالی ترجمه قرآن مرحوم الهی قمشهای، ترجمه ایشان (با ویرایش جدید) را در پنج جزء ابتدایی قرآن، با محور قرار دادن علم نحو، به روش توصیفی تحلیلی، مورد بررسی قرار داده و ترجمه پیشنهادی آیه را بیان نموده است. حاصل این پژوهش بیانگر آن است که بخشی از اصولمسلم نحوی همچون معنای تاکید موجود در مضارع موکد، مفهوم استمرار در ماضی استمراری، بیشتر بودن وسعت زمانی سوف در مقایسه با سین و مفهوم خاص موجود در ساختار (ما کان و لام جاره) در ترجمه مترجم محترم از برخی آیات، منعکس نشده است. ضمن اینکه ایشان به این نکات در ترجمه آیات دیگر با ترکیب مشابه، کاملا واقف بوده و خود را ملزم به مراعات آن اصول نموده اند.

ترجمه، ترجمه قرآن، ارزیابی ترجمه، علم نحو