بررسی میزان املاح و برخی آلاینده ها در شبکه آبیاری و زهکشی اراضی کشاورزی دشت شمال خوزستان

رودخانه دز به ­عنوان منبع اصلی تامین آب کشاورزی، صنعت و آب آشامیدنی در شمال دشت خوزستان بوده است. امروزه این رودخانه ­به‎دلیل عبور از مناطق مختلف روستایی و شهرک ­های صنعتی در طول مسیر و ورود آلاینده ها در معرض خطر قرار گرفته است. بنابراین مطالعات کیفیت آب برای پایش وضعیت این رودخانه بسیار اهمیت دارد. در این پژوهش، برای ارزیابی کیفیت آب رودخانه دز از نظر مطابقت با شاخص های آبیاری کشاورزی، طی سه نوبت بدون بارش، کم بارش و پر بارش؛ و از 14 نقطه مختلف نمونه ­برداری شد. تجزیه و تحلیل ویژگی ­ها و شاخص­ های مختلف آب مانند: شاخص اشباعیت، نفوذ پذیری، درصد سدیم محلول، میزان جذب سدیم و ... با استفاده از نمودارهای پایپر و ویلکاکس انجام شد. نتایج نهایی براساس اطلاعات تمام ایستگاه ­ها نشان داد که کیفیت آب رودخانه دز در دسته S1C2 و S1C3 بوده و محدودیت خاصی برای آبیاری ندارد. در میان فلزات سنگین تحلیل شده، فلز سمی کادمیم در چند نمونه از حد استاندارد فراتر رفته بود. همچنین شاخص SSP، برای تمام نمونه ­ها بالاتر از 15% به‎دست آمد. از آن‎جایی که بالاتر رفتن از این حد به کاهش نفوذپذیری در خاک می انجامد، لذا در هیچ­کدام از نمونه­ ها حد ایده آل نفوذپذیری وجود ندارد.

Keywords:

کیفیت آب , رودخانه دز , پارامترهای شیمیایی , فلزات سنگین