مقایسه مفاهیم پارادوکسی عرفانی درسوانح العشاق غزالی و مرصادالعباد نجم الدین رازی

پارادوکس به عنوان یکی از ویژگی های بارز کلام ، برآمده از تجربیات و مکاشفات عمیق درونی شاعران ونویسندگان عارف می باشدکه در پیفراتر رفتن آنان از دنیای مادی و مواجه با حقایق برتر به دست می آید. گستره عرفان احمدغزالی و نجم الدین رازی بسیاری از حقایقی راکه ما آنها را در تضاد هم می بینیم را درکنار هم تعریف می کند و زبان عرفان که گویای نابترین لحظات عارف است در پی خصلت متناقضنمای تجربه عرفانی، پارادوکسیکال می شود. به این ترتیب تامل در ژرفای این تقابلها و روابط دوسویه آنان، ما را به حقیقت عرفان عملیبزرگان عارف نزدیکتر می کند. براساس پژوهش حاضر ده پارادوکس پر کاربرد عرفانی ازجمله تقابل های عقل و عشق ، فراق و وصال ، صحو و سکر ، فناوبقا و ... در سوانح العشاق ومرصادالعباد بررسی شده است.در بسیاری از موارد عقایدشان بسیار به هم نزدیک است واین نشان می دهد که نجم رازی در باب سیر وسلوک نگاهی به سوانح العشاق غزالی داشته است. البته تازگی کلام او مشهود است.

Keywords:

مفاهیم عرفانی , پارادوکس , سوانح العشاق , مرصادالعباد