تحلیل جایگزین های حبس در قانون و رویه قضایی

با روشن شدن مسائل حاد و مشکلاتی که مجازات حبس به خصوص زندان های کوتاه مدت همواره داشته است، قانونگذاران و مراجع قضایی به تدریج به این نتیجه رسیده اند که مقابله با بزهکاران از طریق اعمال مجازات حبس، به خصوص حبس های کوتاه مدت، نه تنها بازدارنده نبوده، بلکه در بسیاری از موارد موجبات وقوع بزه های جدیدی هم فراهم می کنند و موجبات تکرار جرم می شوند؛ بنابراین،قانون گذاران راهکار را منحصرا در اجرای عدالت کیفری از طریق حبس جستجو نکرده و عدالت ترمیمی را نیز در قالب اعمال جایگزین هایزندان و جانشین های حبس به کار گرفته اند. از جمله پیشنهاداتی که عدالت ترمیمی در خصوص برخورد با مجرمین، جهت جبران خسارات وارده بر جامعه به قانون گذاران میدهد، مجازات های جایگزین حبس است؛ این مجازات ها، در قانون مجازات اسلامی ایران نیز به کار گرفته شده اند؛ در ماده ۶۴ ق.م.ا (مصوب ۱۳۹۲)، پنج قسم مجازات، با لحاظ موارد و شرایط قانونی، جایگزین حبس می شوند که در این مقاله،پس از تبیین مفهوم این مجازات ها، دو مصداق مهم، یعنی دوره مراقبت و خدمات عمومی رایگان (به ترتیب مواد ۸۳ و ۸۴ قانون مذکور) را مطابق قانون و رویه قضایی تشریح می کنیم.

Keywords:

مجازات ها , جایگزین حبس , دوره مراقبت , خدمات عمومی رایگان