فاطمه رهبری - دانشجوی تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر
حکیمه السادات شریف زاده - دانشیار گروه علوم تربیتی، دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر
میمنت عابدینی بلترک - استادیار گروه علوم تربیتی، دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس مولفه های هویت یابی در نظریهانسان به منزله عامل است. از واکاوی نظریه ی انسان به منزله عامل ، چهار مولفه ی خودآگاهی، ارزشمندی، وحدت و اقتداراستنتاج گردید که هر کدام دو شاخص یا زیرمولفه دارند. خودآگاهی شامل شاخص های معرفی خود و توصیف احساسات هیجانات، علاقه مندی ها، نیازها و توانمندی های خویش و خوارزیابی ، ارزشمندی شامل شاخص های شباهت و تفاوت با دیگران و دیگر ارزیابی مولفه ی وحدت شامل اولویت بندی امور و مشارکت در فعالیت جمعی ، مولفه ی اقتدار شامل دو شاخص انتخاب و تصمیم گیری و درنظر گرفتن اثر و نتیجه عمل می باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا با استفاده از روش آنتروپی شانون است. واحدهای تحلیل صفحات کتاب (متن، فعالیت و تصویر) مجموعا 484 صفحه می باشد.جامعه آماری کتاب های دوره ابتدایی و بنا به ضرورت، مطالعه ی موردی بر 4 جلد کتاب مطالعات اجتماعی دورهی ابتدایی(چاپ شده سال 97) است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد کتاب های مطالعات اجتماعی با فراوانی 1078 مورد به مولفه-ی هویت یابی اشاره دارند. بیشترین فراوانی مربوط به مولفه ی اقتدار و کمترین فراوانی مربوط به مولفه ی خودآگاهی است.بیشترین فراوانی مولفه هویت یابی در کتاب مطالعات اجتماعی ششم و کمترین فراوانی در کتاب مطالعات اجتماعی چهارممشاهده شد.

هویت یابی، نظریه انسان به منزله عامل، تحلیل محتوا، دوره ابتدایی، مطالعات اجتماعی