سیامک رحمانپور
مهدی غفاری
نادیا صفوی فرد
پروانه قلی زاده

بیماری پوسیدگی ذغالی آفتابگردان از بیماری های مهم تعدادی از محصولات کشاورزی است و عامل آن میزبان های متعددی دارد. در این راستا پروژه در دو محور آزمایشات صحرایی و گلخانه ای ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های آفتابگردان به اجرا در آمد. برای آزمایش صحرایی 44 هیبرید آفتابگردان در شرایط مزرعه مایه زنی و ارزیابی شدند و در شرایط گلخانه نیز تعداد 72 ژنوتیپ با کاربرد جدایه کرج تحت آلوده سازی مصنوعی قرار گرفته و واکنش آن ها در مقابل بیماری بررسی گردید. برای ارزیابی صحرایی از روش مایه زنی دیسک میسلیومی قارچ عامل بیماری استفاده شده و دو و چهار هفته پس از مایه زنی طول زخم اندازه گیری شد. دو هیبرید آزمایش سازگاری از نظر مقاومت به بیماری یعنی RGK2 x AGK2 و RGK2 x AGK330 واکنش مقاومت قابل تاملی در ارزیابی های مزرعه ای نشان دادند. از میان ترکیب های مقدماتی آفتابگردان در مقابل بیماری پوسیدگی ذغالی شش ژنوتیپ RGK2 × AGK370، RGK15 × AGK376، RGK21× AGK2، RGK21× AGK322، RGK25 × AGK148 و RGK33 × AGK2 از تحمل مطلوبی برخوردار بودند. همچنین در ارزیابی های گلخانه ای با روش های مایه زنی به ترتیب هارتمن هیبرید R-21×A-38، و مایه زنی کوتیلدون لاین های A370، A46، B45 و S20 تحمل نسبی بالاتری را نشان دادند. واژه های کلیدی: آفتابگردان ، پوسیدگی ذغالی، Macrophomina phaseolina، تحمل به بیماری.