بررسی کارایی مصرف آب در کاربرد توامان خشکی موضعی ریشه و سایبان برای گیاهان جوان مرکبات

محدودیت منابع آبی در کشور استفاده بهینه از آن برای تولید محصولات کشاورزی امری ضروری است. در این آزمایش اثرات خشکی موضعی ریشه (PRD) و کاربرد آن همراه با سایه اندازی روی روابط آبی، رشد و کارایی مصرف آب دانهال های دو ساله نارنج در رامسر بررسی شد. این آزمایش بصورت گلدانی و در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل آبیاری کامل (FI)، خشکی موضعی ریشه (PRD) و دو تیمار خشکی موضعی ریشه همراه با سایه اندازی متوسط (MShPRD) و بالا (HShPRD) بود که به مدت هفت ماه در سال 1394 اجرا شد. مقدار آب آبیاری براساس کمبود رطوبت خاک تعیین شد. تعرق روزانه در سه تیمار با و بی سایه اندازی همراه با خشکی موضعی، تفاوت معنی داری با آبیاری کامل داشت. همچنین تفاوت دو تیمار PRD و MShPRD با HShPRD در دو دور از سه دور اندازهگیری معنی دار بود. تفاوت تیمارها از نظر هدایت روزنه ای برگ تنها در اوایل صبح دیده شد و دو تیمار دارای سایه اندازی تفاوت معنی دار با آبیاری کامل و PRD داشتند. کاهش آب مصرفی در تیمار PRD بی سایه اندازی، 6/29 درصد و در تیمارهای با سایه اندازی متوسط و بالا به ترتیب 2/36 و 2/39 درصد بود. اندازه های قطر تنه، وزن، حجم، طول، سطح و تراکم طولی ریشه و نسبت ریشه به کل گیاه در تیمار HShPRD کم تر از دیگر تیمارها و نیز حجم و وزن ساقه و شاخه و تولید ماده خشک، کم تر از آبیاری کامل بود. ولی نسبت های وزن خشک برگ و همه اندام هوایی به کل گیاه و نیز نسبت اندام هوایی به ریشه (S/R) در این تیمار بیش از دیگر تیمارها بود. تفاوت تیمارها از نظر ویژگی های برگ، ارتفاع گیاه، طول شاخه ها، قطر ریشه، سطح ویژه و طول ویژه ریشه معنی دار نبود. در نتیجه، بیش ترین کارایی مصرف آب آبیاری در تیمار MShPRD دیده شد و این برتری نسبت به آبیاری کامل معنی دار بود. واژه های کلیدی: تابش، مرکبات،کم آبیاری