بهزاد صادق زاده
مهناز محمد فام

با توجه به اهمیت گندم دوروم و کاربرد عمده آن در صنایع غذایی به صورت بلغور، ماکارونی، اسپاگتی، ورمیشل و لازانیا، نیاز به فعالیت های به نژادی برای معرفی ارقام جدید و بهبود ویژگی های زراعی درورم از اهداف فعالیت های تحقیقاتی دوروم در دیمزارهای کشور می باشد. گندم دوروم یکی از محصولات عمده در ناحیه مدیترانه بوده، ولی متاسفانه تنش سرما و خشکی (ترکیبی از کمبود آب، دمای بالا و افزایش تشعشعات) تولید آن را در مناطق دیم سردسیر کشور با محدودیت هایی مواجه می سازد. با توجه به نبود هیچ رقم معرفی شده ای از گندم دوروم برای مناطق دیم سردسیر، این تحقیق به منظور توسعه واریته های جدید متحمل به تنشهای زنده و غیرزنده در دیمزارهای سرد کشور، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در سال زراعی اجرا گردید. در این تحقیق تعداد 276 لاین گندم دوروم (حاصل از کراسینگ بلوک منطقه سردسیر مراغه) در قالب آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی PDYT به همراه شاهدها (گردیش، راسکون، چهل دانه، G-1252 و 61-130) بصورت مشاهده ای بررسی گردیدند. در طول دوره رویشی از صفاتی مورفو فیزیولوژیکی موثر در افزایش عملکرد در شرایط دیم، نظیر تحمل سرمای زمستانه، زوردسی، پابلندی، عدم ورس و ریزش دانه، وزن دانه بیشتر و تحمل به بیماری ها یادداشت برداری به عمل آمد. در نهایت تعداد 42 لاین با توجه به عملکرد و دیگر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی مورد نظر انتخاب گردیدند. ژنوتیپ های منتخب سال بعد به مدت یک سال وارد آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در چند ناحیه خواهند شد.واژه های کلیدی: مقایسه عملکرد مقدماتی، گندم دوروم، دیم سردسیر