جواد باغانی
علیرضا بهشتی
احمد زارع فیض آبادی
رضا ابراهیمی
مصطفی جعفریانی
هادی خزایی

به منظور بررسی بهره وری آب مصرفی و عملکرد محصولات در سیستم تناوب پیشنهادی در سیستم کشاورزی حفاظتی در منطقه معتدل سرد خراسان رضوی (تناوب گندم- شبدر ایرانی-گندم) ، طرحی در ایستگاه تحقیقات طرق مشهد به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سیستم های شخم، شامل بدون خاک ورزی (بدون شخم)، خاک ورزی حفاظتی (کم خاک ورزی) و خاک ورزی مرسوم در کرت های اصلی ،میزان بقایا (در سه سطح شامل بدون بقایا، حفظ 30 درصد بقایا و 60 درصد بقایا) در کرت های فرعی و سطوح مختلف آب آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز بر اساس سند ملی آب) با دور آبیاری 7 روز در کرت های فرعی فرعی بود. نتایج دو محصول مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن با هم مقایسه شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان داد، برای کاشت شبدر و گندم، حداقل خاک ورزی و یا بی خاک ورزی با بقایای تا %30 از کشت قبلی، توصیه می شود. برای هر دو گیاه نیز امکان کاهش مقدار آب آبیاری تا حدود %25 وجود دارد. واژه های کلیدی: بقایای گیاهی، خاک ورزی، سطح آب آبیاری، تناوب