اصغر افشاری
غلامرضا حبیبی
کسری اسمعیل نیا
محمد عبدی گودرزی
امین شاهدی
فرشته یزدانی
صغری بزرگی
شهلا ریواز
محمد رضا چگینی

تیلریوز گرمسیری ناشی از تک یاخته تیلریا آنولاتا، یکی از مهمترین بیماریهای منتقله از کنه در نشخوارکنندگان بزرگ می باشد که باعث خسارات بهداشتی و اقتصادی در صنعت پرورش دام بخصوص در نژاد های اصیل و پر بازده می گردد. عامل بیماری به روش مرحله به مرحله توسط کنه های جنس هیالوما متعلق به خانواده ایکسودیده به میزبان مهره دار منتقل می شود. در ایران کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم ناقل اصلی تیلریا آنولاتا بشمار می رود. درحال حاضر کنترل بیماری با استفاده از واکسن زنده تخفیف حدت یافته و سموم کنه کش صورت می گیرد. مطالعات بر روی جنبه های مختلف بیماری تیلریوز گاوی مانند کنترل ناقلین، تولید واکسن های نوترکیب، بررسی اثر بخشی واکسن موجود و غیره نیازمند تامین انبوه مراحل مختلف رشد کنه به روش پرورش آزمایشگاهی و به دنبال آن آلوده سازی مراحل فعال کنه با تک یاخته عامل بیماری تحت شرایط کنترل شده می باشد. در مطالعه حاضر پرورش آزمایشگاهی کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم با استفاده از خرگوش سفید آزمایشگاهی انجام گردید و نمف های گرسنه کنه با تغذیه از گوساله آلوده به فرم تجربی تیلریوز پس از پوست اندازی تبدیل به کنه بالغ آلوده به تیلریا آنولاتا گردیدند. ایجاد عفونت به تیلریا آنولاتا با بررسی علایم بالینی تیلریوز، آزمایشات PCR، آزمایش میکروسکپی گسترش های خون محیطی و بیوپسی غدد لنفاوی رنگ آمیزی شده با گیمسا و آزمایشات مولکولی به همراه تکنیک Bioassay به ترتیب در نمونه های گوساله ها و کنه های بکار برده شده قبل و بعد از ایجاد آلودگی تایید گردید. امید است که نتایج و تجارب بدست آمده در این مطالعه در جهت تهیه استبیلیت حاصل از کنه های آلوده به تیلریا آنولاتا به منظور انجام مطالعات در مورد جنبه های متنوع بیماری تیلریوز گاوی نظیر ایمنی شناسی و آزمایش اثربخشی واکسن تیلریوز گاوی در راستای تکمیل مستندات این فرآورده مورد استفاده قرار گیرد.کلمات کلیدی: هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم ، تیلریا آنولاتا، کنه و PCR