مهرداد زمان پور
اشکان اژدها کش پور

به دلیل شوری بالای آب، تا کنون از منابع آبی در جنوب و جنوب شرقی استان فارس بهره گیری آب زی پروری نشده است. از آن جاکه این رودخانه ها اکوسیستم هایی با انواع گوناگونی از زیندگان اند، احتمال وجود گونه های بومی آب زی که توان آب زی پروری در این آب ها را داشته باشند وجود دارد. یافتن موجود مناسب می تواند به افزایش بهره گیری خردمندانه از این منبع طبیعی، افزایش تولید، و اشتغال در منطقه کمک کند. با این حال لازم است پیش از هر بهره برداری عوامل مختلف محیطی بررسی شود تا ضمن یافتن توانمندی های محل بتوان تخمینی از تاثیر آن بر محیط زیست به دست آورد. در این پروژه رودخانه ی شور دهرم در جنوب استان فارس پژوهش شد. ویژگی های هیدرولوژیایی و فیزیوگرافی، ترکیب شیمیایی آب، و ترکیب جمعیت های آب زیان ماهانه در طول یک سال در سه ایستگاه سنجیده شد. شوری، کل موادجامدمحلول، و هدایت الکتریکی آب از ایستگاه 1 تا 3 افزایش یافت و به ترتیب از g/L6/6، g/L 14/3، و µs/cm 12800 به g/L g/L 17/7،13/5، و µs/cm 16500رسید. اکسیژن محلول و درصد اشباع اکسیژن ایستگاه 3 از ایستگاه 1 و 2 بالاتر، و در ماه های پاییز و زمستان بیش تر از بهار و تابستان بود. برای یون نیتریت در زمستان کم ترین (mg/L 0/006) و در بهار بیش ترین (mg/L0/013 ) اندازه دیده شد. یون نیترات در ایستگاه 3 کم ترین اندازه (mg/L 0/43) را داشت اما تفاوتی میان فصل ها دیده نشد. یون آمونیوم تفاوتی میان ایستگاه ها و فصل های مختلف نداشت. میان یون فسفات (mg/L 0/13 تا mg/L 0/17)در ایستگاه های تفاوتی دیده نشد، و بیش ترین غلظت آن (mg/L 0/29) در خرداد بود. پنج گونه ی ماهی در این منطقه شناسایی شد که همگی پذیرش خوراکی گسترده یی میان مردم دارند. برخی از این گونه ها در مطالعات دیگر جزو گروه خوراکی و برخی زینتی دانسته شده اند. رشد بسیار گسترده ی جلبک ها در بیش تر نقاط رودخانه نشان دهنده ی مناسب بودن این شرایط برای پرورش جلبک ها است. اهمیت جلبکها در تهیهی خوراک دام و انسان اکنون در صنعت آب زی پروری به خوبی شناخته شده است. واژه های کلیدی: رودخانه ی دهرم، لیمنولوژی، آب های شور، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی