احمد آئین
عبدالرضا موسوی
احمد بینا
امیر جلالی
منصور شعبانی
ادیب خواجویی نیا

گرمای شدید آخر فصل رشد درکشت زمستانه، همواره یکی از چالش های مهم زراعت سیب زمینی در مناطق گرم کشور ازجمله جنوب استان کرمان است. لذا به منظور دستیابی به راهکار مناسب برای کاهش خسارت چالش مذکور، آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مدت دو سال در جیرفت اجرا شد. تنش گرمایی آخر فصل رشد به عنوان فاکتور اصلی در دو سطح (بدون تنش و تنش گرمایی آخر فصل رشد)، ارقام به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح (ساتینا، سانته و میلوا) و کاربرد کلسیم به عنوان فاکتور فرعی فرعی در 4 سطح ( عدم کاربرد کلسیم، محلول پاشی نیترات کلسیم به میزان ppm2500 در دو مرحله و سه مرحله و مصرف نیترات کلسیم به صورت خاک پاش به میزان 75کیلوگرم در هکتار در دو مرحله) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد کاربرد نیترات کلسیم در شرایط تنش گرمایی آخر فصل رشد، سبب کاهش میزان قندکل، قندهای احیاکننده و افزایش میزان نشاسته و کلسیم غده و همچنین کاهش میزان فساد و افت وزن غده ها پس از 60 روز انبارمانی، نسبت به شاهد (عدم کاربرد نیترات کلسیم در شرایط تنش) شد. ارقام ساتینا و سانته در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد غده را به خود اختصاص دادند اما بین عملکرد ارقام مورد بررسی در شرایط تنش گرمایی آخر فصل رشد تفاوت معنی داری مشاهده نشد. کاربرد نیترات کلسیم هم در شرایط تنش و هم در شرایط بدون تنش سبب بهبود عملکرد کل،قابل فروش، غیرقابل فروش و اجزا عملکرد شد. کاربرد خاک پاش نیترات کلسیم به میزان 75 کیلوگرم در هکتار، عملکرد قابل فروش را در شرایط بدون تنش 5/10 درصد و در شرایط تنش گرمایی به میزان 5/24 درصد افزایش داد که بیانگر تاثیر نیترات کلسیم در تعدیل اثرات تنش گرمایی در سیب زمینی می باشد. بنابراین مصرف خاک پاش نیترات کلسیم برای کاهش اثرات نامطلوب تنش گرمایی آخر فصل رشد در کشت زمستانه سیب زمینی توصیه می شود.واژه های کلیدی:سیب زمینی، رقم، تنش گرمایی، کاربرد کلسیم، عملکرد غده و قندهای احیاکننده