گزارش معرفی لاین جدید جو آبی رقم اکسین WB-88-16 Rojo/Sahra”" جهت کشت در مناطق گرم کشور

لاین WB-88-16 با شجره Rojo/Sahra حاصل دورگ گیری بین رقم خارجی روجو (Rojo) به عنوان والد مادری و رقم صحرا با شجره LB.IRAN/Una8271//Gloria"S"/Com"S" به عنوان والد پدری در بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج می باشد. تلاقی اولیه این لاین تحت شماره تلاقی10-B-5121 در سال زراعی 80-1379 با هدف دستیابی به لاین های سازگار، دارای عملکرد بالا و مقاوم به بیماری های برگی در ایستگاه اهواز انجام شد و بررسی نسل F1 آن در سال زراعی 81-1380 در واحد به نژادی جو کرج انجام پذیرفت. بذور F2 تلاقی فوق علاوه بر ارزیابی در واحد به نژادی جو کرج در ایستگاههای منطقه گرم کشور شامل ایستگاههای اهواز، زابل و داراب مورد بررسی قرار گرفتند. در طی سال های زراعی 85-1381 لاین جدید در نسل های F2، F3، F4 و F5 در ایستگاه اهواز گزینش شد و در سال زراعی 86-1385 پس از خلوص ژنتیکی، این لاین در آزمایش ارزیابی مشاهده ای جو منطقه گرم کشور در سه ایستگاه داراب، اهواز و زابل مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایش لاین WB-88-16 با میانگین عملکرد 4778 کیلوگرم در هکتار از لاین های برتر آزمایش بود و برای بررسی بیشتر در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی انتخاب شد. در سال زراعی 87-1386 در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی سراسری منطقه گرم کشور (PBYT-W) که در ایستگاههای اهواز، داراب و زابل انجام گردید این لاین با میانگین عملکرد 5607 کیلوگرم در هکتار در ایستگاه داراب یکی از ژنوتیپ های برتر آزمایش بود و برای بررسی بیشتر در آزمایش مقایسه عملکرد لاین های پیشرفته جو (ABYT2-W) در ایستگاههای داراب و مغان انتخاب شد. در سال 88-1387، لاین WB-88-16 در آزمایش مقایسه عملکرد لاین های پیشرفته جو با میانگین عملکرد 5655 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ارقام شاهد نیمروز (در داراب) و صحرا (در مغان) بترتیب با عملکرد 4888 و 5598 کیلوگرم در هکتار و سایر ژنوتیپ های مورد بررسی رتبه دوم آزمایش را به خود اختصاص داد و برای ارزیابی نهایی در آزمایش مقایسه عملکرد لاین های امید بخش جو (EBYT-W) در منطقه گرم کشور انتخاب گردید. نتایج بدست آمده از اجرای آزمایش مقایسه عملکرد لاین های امید بخش در سالهای زراعی 89-1388 و 90-1389 نشان داد که در 12 آزمایش جداگانه که در طی دو سال در 6 ایستگاه اهواز، داراب، زابل، گنبد، برازجان و مغان اجرا گردید، لاین WB-88-16 با میانگین عملکرد 4737 کیلوگرم در هکتار عملکرد بهتری نسبت به شاهدهای نیمروز و صحرا با میانگین عملکرد 4105 کیلوگرم در هکتار داشت و در مجموع به میزان 632 کیلوگرم در هکتار نسبت به میانگین شاهدها شامل ارقام تجاری نیمروز در منطقه گرم جنوب کشور و رقم صحرا در منطقه گرم و مرطوب شمال کشور برتری داشت. در مجموع میانگین عملکرد لاین WB-88-16 در آزمایش مقایسه عملکرد ارقام امید بخش جو به میزان 15% و در آزمایشات تحقیقی_ تطبیقی و تحقیقی_ترویجی 27% نسبت به ارقام رایج جو اقلیم گرم کشور برتری داشته است. لاین WB-88-16 اولین لاین جو معرفی شده برای نامگذاری در اقلیم گرم کشور است که کلیه مراحل به نژادی آن در داخل کشور انجام شده است.لاین WB-88-16 دارای تیپ رشد بهاره بوده و ارتفاع بوته آن در مناطق جنوب کشور 81 سانتیمتر و در مناطق شمال کشور 102 سانتیمتر است. طول دوره رشد آن متوسط و در مناطق جنوب کشور برابر 129 روز و در مناطق شمال کشور 162 روز است. طول دوره پر شدن دانه آن بعلت تاریخ زودتر ظهور سنبله در این لاین، در مناطق جنوب کشور چهار روز از رقم نیمروز و در مناطق شمال کشور دو روز از رقم صحرا بیشتر می باشد. همچنین این لاین مقاوم به خوابیدگی و ریزش دانه در اثر شکنندگی محور سنبله است. این لاین دارای سنبله شش ردیفه با تراکم متوسط بوده و نیز دارای تعداد پنجه و حجم علفی بیشتری نسبت به رقم نیمروز می باشد. عکس العمل این لاین نسبت به زنگ زرد جو مقاوم تا نیمه حساس با شدت کم، نسبت به سفیدک پودری نیمه حساس و نسبت به لکه نواری و لکه برگی های جو مقاوم است. میانگین پروتیین آن 11 درصد است که نشان دهنده کیفیت بالای آن از نظر علوفه می باشد.با توجه به پتانسیل عملکرد بالا و سازگاری خوب لاین WB-88-16 به شرایط گرم وخشک جنوب و گرم و مرطوب شمال کشور و همچنین مدت زمان بیشتر طول دوره پر شدن دانه، مقاومت به خوابیدگی، مقاومت به شکنندگی محور سنبله و مقاومت به بیماری های لکه نواری و لکه برگی های جو، نامگذاری این لاین جهت کشت در اراضی آبی واقع در استانهای جنوبی کشور شامل استانهای خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و نیز مناطق گرم استانهای فارس و کرمان و استان های شمالی کشور شامل گلستان، مازندران و دشت مغان توصیه می گردد.