گزارش معرفی کلون سیب زمینی رقم جاوید 8-397009 مناسب مناطق کاشت بهاره، پاییزه و زمستانه

کلون 8-397009 از تعداد 3900 عدد بذر حقیقی سیب زمینی از 26 جمعیت اصلاحی دریافتی از مرکز بین المللی تحقیقات سیبزمینی (CIP) همراه با تعداد 1000 عدد بذر حقیقی از 16 جمعیت اصلاحی تهیه شده در داخل کشور جمعا 4900 بذر حقیقی انتخاب شده است. در اسفند ماه سال 1383، تعداد 4900 بذر حقیقی برای انتخاب تک بوته در گلخانه در منطقه کرج کشت شدند. در اوایل خرداد ماه سال 1384، پس از آن که نشاها به مرحله 3 تا 5 برگی رسیدند، به مزرعه اصلی منتقل شدند. حدود 1000 تک بوته در مزرعه براساس صفات تعداد غده بیش از 6 عدد در بوته، عمق چشم سطحی یا متوسط، غدههای یکنواخت، رنگ پوست زرد و زرد روشن و استولون کوتاه انتخاب شدند. تکبوتههای انتخابی از لحاظ صفت انبارمانی بررسی و 591 تک بوته حذف و بقیه یعنی تعداد 409 کلون گزینش شدند. در سال 1385، از بین 409 کلون، تعداد 128 کلون براساس صفات عملکرد تک بوته، غده های یکنواخت، رنگ گوشت و پوست زرد و زرد روشن، استولون کوتاه و عمق چشم سطحی تا متوسط انتخاب شد. در سال 1386، تعداد 128 کلون انتخابی بررسی و تعداد 95 کلون که عملکرد آنها در حد شاهد و یا بالاتر بودند و سایر صفات قابل قبول داشتند، انتخاب شدند. در سال 1387، تعداد 95 کلون انتخابی از لحاظ صفات کمی و کیفی بررسی و تعداد 55 کلون مناسب برای آزمایش مقدماتی تکراردار انتخاب شد. در سال 1388، از بین تعداد 55 کلون انتخابی، تعداد 44 کلون نسبت به رقم آگریا (شاهد) افزایش عملکرد غده داشتند. این کلون ها از لحاظ انبارمانی مورد بررسی قرار گرفت و تعداد 35 کلون که عملکرد آنها بالاتر از شاهد، میانگین تعداد غده بیش از 6 عدد در بوته، عمق چشم سطحی تا متوسط، غده های یکنواخت، رنگ گوشت و پوست زرد و زرد روشن و استولون کوتاه داشتند، انتخاب شدند. عملکرد غده قابل فروش کلونها بین 51/7-18/9 تن در هکتار و رقم آگریا (شاهد) 24/2 تن در هکتار بود. در سال 1389، تعداد 35 کلون سیب زمینی انتخابی ازدیاد و در سال 1390، با رقم آگریا (شاهد) از نظر صفات کمی و کیفی در سه منطقه کرج، اردبیل و همدان بررسی و تعداد 8 کلون برتر انتخاب گردید. در سال 1391، تعداد 8 کلون انتخابی برای اجرای آزمایشات سازگاری در مناطق مختلف کشور، در دو منطقه کرج و اردبیل ازدیاد شدند. کلونها در طی سالهای 1392 و 1393 در پنج منطقه بررسی و کلون 8-397009 که دارای بالاترین عملکرد غده (45/21 تن در هکتار) بود، انتخاب گردید. این کلون در کشت بهاره نسبت به سه شاهد در کرج 21 درصد، اردبیل 5 درصد، خراسان 45 درصد، همدان 28 درصد، اصفهان 12 درصد و به طور میانگین در کلیه مکان ها 22 درصد افزایش عملکرد غده داشت. این کلون دارای رنگ گوشت زرد روشن، رنگ پوست زرد، شکل غده تخممرغی مایل به گرد، رنگ سرخ شده شفاف (خوش رنگ)، خوش طعم، عمق چشم سطحی، سیاه شدن رنگ گوشت غده کم، بدون زنگ داخلی غده، بدون حفره ای شدن غده، بدون شکاف های رشد، دوره خواب 45 روز، دوره رشد 122 روز و متوسطرس بود. در کشت پاییزه، در سال 1392 و 1393، عملکرد غده این کلون در منطقه بهبهان 31/06 تن در هکتار، در منطقه رامهرمز 30/94 تن در هکتار و میانگین دو منطقه 31 تن در هکتار بود. این کلون در منطقه بهبهان نسبت به رقم سانته (شاهد) 21/14 درصد، در منطقه رامهرمز 78/33 درصد و در میانگین دو منطقه 47/62 درصد افزایش عملکرد داشت. در سال 1394 و 1395، در کشت پاییزه عملکرد غده این کلون در منطقه گرگان 32 تن در هکتار، در منطقه جیرفت 36/80 تن در هکتار و میانگین دو منطقه 34/40 تن در هکتار بود. این کلون در منطقه گرگان نسبت به رقم سانته (شاهد) 20 درصد، در منطقه جیرفت 23 درصد و در میانگین دو منطقه 21/5 درصد افزایش عملکرد داشت. در سال 1394، این کلون و ارقام در منطقه اردبیل در فصل بهار (دهه اول اردیبهشت) و در منطقه دزفول در فصل زمستان (اواسط دی ماه) کشت گردید. عملکرد غده کلون 8-397009 در منطقه اردبیل 44/61 تن در هکتار و در منطقه دزفول 43/46 تن در هکتار و رقم آگریا (شاهد منطقه اردبیل) 38/69 تن در هکتار و رقم سانته (شاهد منطقه دزفول) 25.68 تن در هکتار بود. اختلاف عملکرد غده کلون 8-397009 نسبت به رقم آگریا (شاهد منطقه اردبیل) 5/95 تن در هکتار (15 درصد) و نسبت به رقم سانته (شاهد منطقه دزفول) 17/78 تن در هکتار (40 درصد) بود. این کلون نسبت به دو ویروسPVY و PVA مقاوم، نسبت به بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی مقاوم و نسبت به رایزوکتونیا و بیماری اسکب باکتریایی نیمهمقاوم تشخیص داده شد. در نهایت براساس نتایج بدست آمده طی 12 سال، کلون سیب زمینی 8-397009 مناسب برای مصرف سرخ کردنی و تازهخوری و کشت در مناطق کشت بهاره، پاییزه و زمستانه معرفی میگردد