ارزیابی فنی و اقتصادی پوشش های ژیوسنتتیک اجرا شده در کانال ها و مخازن آب (استان های اردبیل، البرز، اصفهان، خوزستان، سمنان، قزوین، کرمان و همدان)

با توجه به جدید بودن کاربرد مصالح ژیوسنتتیک در سازه های مختلف به خصوص شبکه های آبیاری و زهکشی، ضروری است که کاربرد آن مورد ارزیابی قرار گرفته، نقاط قوت و ضعف آن مشخص گردد. در این پژوهش، پوشش های ژیوممبران به کار رفته در استخرهای ذخیره آب و کانال های آبیاری در هشت استان شامل: استان های اردبیل، البرز، اصفهان، خوزستان، سمنان، قزوین، کرمان و همدان، مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور در استان های مورد نظر تعداد 37 مورد استخر ذخیره و هفت مورد کانال انتقال آب انتخاب شد. میزان تلفات کل آب در استخرها به روش حوضچه ای و در کانال ها به روش ورودی- خروجی و در سه مرحله تعیین گردید. برای تعیین تلفات نشت، مقادیر تبخیر اندازه گیری شده از مقادیر تلفات کل کسر شد. تلفات تبخیر با استفاده از نصب تشتک تبخیر کلاس A در لبه استخرها و کانال ها در دوره ارزیابی، اندازه-گیری شد. بر اساس نتایج، مقدار تلفات نشت در استخرهای مورد ارزیابی بین 00027/0 مترمکعب در مترمربع در روز (در استان خوزستان) تا 041/0 (در استان البرز) و به طور متوسط 0125/0 (140 برابر کمتر از پوشش بتنی) تعیین شد. مقدار تلفات نشت در کانال های مورد ارزیابی بین 05/0 تا 24/0 و به طور متوسط 15/0 مترمکعب در مترمربع در روز (5/11 برابر کمتر از پوشش بتنی) بود. بر اساس آنالیز قیمت و مطابق با فهرست بهای آبیاری و زهکشی سال 1395، هزینه اجرای پوشش ژیوممبران برای ذخیره 1500 مترمکعب آب حدود 22 میلیون تومان بود. این هزینه معادل یک چهارم هزینه پوشش سنگ و ملات و یک سوم پوشش بتنی برای ذخیره همان حجم آب است. همچنین نتایج نشان داد که زمان اجرای پوشش ژیوممبران چهار برابر کمتر از دونوع پوشش دیگر است.کلمات کلیدی: ارزیابی، پوشش ژیوممبران، ژیوسنتتیک، کانال آبیاری، کنترل نشت، مخازن آب