تعیین میزان باقی مانده برخی آفت کش های مورد استفاده در محصول گوجه فرنگی گلخانه ای در استان همدان

استان همدان با داشتن حدود 720000 مترمربع گلخانه یکی از استان های پیشروی کشور در تولید محصولات گلخانه ای است. گوجه فرنگی دومین محصول عمده تولیدی گلخانه های این استان می باشد. به دلیل مستعد بودن شرایط جهت تشکیل جمعیت بالایی از آفات یا بیماری ها در گلخانه ها و لزوم کنترل آن ها گلخانه داران ناگزیر از انجام سمپاشی های مکرر می باشند که یکی از پیامدهای آن نگرانی های ناشی از باقی مانده آفت کش ها در این محصولات است. گزارش حاضر نتایج پژوهشی است که در پاسخ به این نگرانی ها و به منظور تعیین باقی مانده آفت کش ها در گوجه فرنگی گلخانه ای استان همدان صورت گرفت. در این مطالعه، با مراجعه به گلخانه های تولیدکننده گوجه فرنگی استان، ضمن تکمیل پرسش-نامه هایی که به این منظور طراحی شده بود از محصول آماده عرضه به بازارآن ها نمونه برداری شد (43 نمونه) و باقی مانده نه آفت کش (کلرپیریفوس، ایمیداکلوپراید، دیکلرووس، مالاتیون، دیازینون، پیریمیکارب، تترادیفون، بروموپروپیلات و متالاکسیل) در این نمونه ها مورد بررسی قرارگرفت. تعیین باقی مانده این سموم با استفاده از روش های کروماتوگرافی گازی/طیف سنجی جرمی (GC/MS) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه نمونه ها نشان داد که در4/95 درصد نمونه های گوجه فرنگی گلخانه ای جمع آوری شده از سطح استان همدان باقی مانده هیچ یک از سموم مورد بررسی یافت نشد. در 6/4% این نمونه ها باقی مانده سم کلرپیریفوس ردیابی شد که تنها در یکی از آنها (3/2 درصد نمونه ها ) مقدار باقی مانده این سم بالاتر از حداکثر مقدار مجاز بود. با توجه به این نتایج، محصول گوجه فرنگی گلخانه ای استان همدان در بازه زمانی مورد بررسی تقریبا عاری از باقی مانده سموم مورد آنالیز بوده و از نظر باقی مانده سموم مذکور برای مصرف کننده ایمن بوده است.کلمات کلیدی: باقی مانده آفت کش،گوجه فرنگی ، گلخانه، همدان