حسین رامشی
فریبرز احتشامی
عیسی عبد العلیان
غلام رضا ارگنجی
ایرج رجبی
شهرام صید مرادی
کیومرث روحانی
سعید تمدنی
غلام عباس زرشناس
عباس متین فر
همایون حسین زاده صحافی
مهدی ساوه درودی

صدف لب سیاه یکی از مهمترین گونه های مروارید ساز دنیا می باشد که ذخایر آن در آبهای خلیج فارس به علل گوناگون به خصوص الودگی نفتی ناشی از جنگ خلیج فارس که سبب تغییرات ژنتیکی در صدف شده است رو به تهدید میباشد.تعداد65صدف مرواریدساز لب سیاه بالغ با میانگین طول پشتی– شکمی (15 ± 2 cm DVM) از زیستگاههای طبیعی آن در جزیره لاوان در ماههای خرداد و تیرماه 1387 جمع آوری، و به ایستگاه تحقیقاتی بندرلنگه انتقال و سپس شسته شده و در اتاق سرد با دمای 20 درجه قرار داده شدند شاخص رسیدگی گناد براساس درجه مراحل گامتوژنز با استفاده از میکروسکوپ تعیین گردید.مولدین دو روز پس از برداشت با استفاده از شوک حرارتی آب برای تخمریزی تحریک شدند. برای آنالیز ترکیبات بیوشیمیایی، ریزجلبک ها در مرحله فاز لگاریتمی برداشت شده و برای هر گونه ریزجلبکی دو نمونه از سه تکرار انتخاب گردید. نمونه ها با استفاده از سانتریفیوژ (3500 g, 20 min) تغلیظ شده و نمونه تغلیظ شده با محلول آمونیوم فرمات 5/0 مولار شستشو شده و دوباره سانتریفیوژ (3500 g, 15 min) گردید. بعداز تخمریزی لاروهای دی شکل بدست آمده و پس از آن لارو آمبو یا قوزدار را با ریز جلبکها مختلف و لیپید تغذیه و میزان رشد و بقا مورد بررسی قرار گرفت .لاروها دی شکل را با تراکم 3 عدد در میلی لیتربا میانگین طول پشتی – شکمی 78.9±0.7 μm در ارلن 5 لیتری حاوی 2لیتر آب و مرحله آمبو با میانگین طول پشتی-شکمی μm 133±3.1 در ظروف پلاستیکی 15 لیتری و دمای 27تا 29 درجه سانتی گراد و شوری 34 تا 35 قسمت در هزار پرورش داده شدند. از سه ریز جلبک در این مطالعه برای تغذیه لارو استفاده گردید که شامل Isochrysis aff. galbana ،دیاتومه های Chaetoceros calcitrans و C. muelleri بودند. نتایج ترکیبات بیوشیمیایی نشان داد ، پروتیین اصلی ترین ترکیب بیوشیمیایی همه گونه ها با بیشینه میزان آن در ریزجلبک T. Iso (527.5±2.1 mg g-1) بوده است. فلاژلادار T. Iso همچنین دارای بیشینه میزان لیپید بوده و بدنبال آن C. muelleri و C. calcitrans قرار دارد. نتایج آزمایشات نشان داد که تغذیه لارو صدف مرواریدساز لب سیاه در مرحله D شکل با ریزجلبک T. Iso به شکل تنها ، رشد بیشتری را نسبت به مخلوط دوگانه و سه گانه پشتیبانی می نماید. با این وجود، دیاتومه ها دارای ارزش غذایی بالایی برای لارو صدف در مرحله آمبو بوده و به عنوان جز مهم در مخلوط دوگانه و سه گانه رژیم غذایی ریزجلبکی می باشند. اندازه پوسته لارو D شکل پس از 10 روز در بین تیمارهای آزمایش اختلاف داشته اند لاروهای پرورش یافته با تغذیه از T. Iso بیشینه طول (111.4 ± 10.1 μm) را نشان داده، بیشینه بقا لاروی مربوط به آندسته از لاروهایی بوده که از ریزجلبک تازه T. Iso (ALG, 57.7%) تغذیه نموده اند. به هرحال، تفاوت طول پوسته بین لاروهایی که از ریزجلبک تازه تغذیه نموده اند با آندسته که از مکمل لیپیدی تغذیه نموده اند تفاوت شاخصی نداشتند .واژه های کلیدی:خلیج فارس ، صدف لب سیاه، ریزجلبک، اسیدهای چرب، لارودی شکل و آمبو صدف ،طول پشتی – شکمی