شجاعت زارع
احمد محدث حسینی
نجم الدین منصوریان
عبدالله دلیل

توسعه اقتصادی اجتماعی مناطق روستایی از اولویت های اول بخش کشاورزی ایران می باشد در این راستا مناطق مرزی و محروم به لحاظ استراتژیک از اهمیت و ارجحیت خاصی برخوردار هستند. در این مطالعه ضمن بررسی امکانات و مشکلات کشاورزان بخش مرکزی شهرستان تایباد، عملکرد کشاورزان در بخش های زراعی و باغی ارزیابی گردید. همچنین با شبیه سازی رفتار زارعین در قالب مدل های ریاضی و روش های اقتصاد مهندسی امکان تغییر در الگوی کشت بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد که کمبود آب و بهره وری پایین، مهم ترین مشکلات منطقه مورد مطالعه می باشد. در بین محصولات زراعی خربزه با 5040 ریال درآمد خالص به ازای هر مترمکعب در صدر قرار دارد و بعد از آن جو و پنبه با 3000 ریال درآمد خالص به ازای هر متر مکعب قرار دارند. این ارقام برای محصولات باغی زعفران و پسته به ترتیب 23410 و 14570 ریال می باشد. در شرایط فعلی الگوی کشت کشاورزان بهینه بوده و جهت بهبود شرایط کشاورزان، علاوه بر اصلاح روش های کشت و بازاررسانی، باید بهره وری مصرف آب با استفاده از تکنولوژی های آب اندوز افزایش یابد. کلمات کلیدی: تایباد، الگوی کشت، بهره وری آب، ارزیابی اقتصادی