امان الله جوانشاه
حمید علی پور
اکبر محمدی
محمدعلی ارشادی
مختار پارسایی
رضا شهیدی

آبیاری نقش مهمی در تولید محصول و توسعه کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک دارد. توجه به بهره وری حداکثر از منابع آبی و استفاده از روش های نوین کشاورزی جهت افزایش بهره وری مصرف آب باید مد نظر قرار گیرد که استفاده از مالچ یکی از این روش ها است. به منظور مطالعه اثرات استفاده از مالچ زیر سطحی بر رشد و عملکرد درختان پسته، این پروژه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بصورت اسپلیت پلات در باغ های پسته (رقم فندقی) با دو فاکتور دور آبیاری در سه سطح ( 30، 60 و 90 روز) بعنوان فاکتوراصلی و کاربرد مالچ پلاستیکی با ضخامت 1 میلیمتر و رنگ سیاه در دو سطح (با و بدون مالچ پلاستیکی) بعنوان فاکتور فرعی در6 تکرار به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات کرمان انجام شد. در انتهای هر فصل، اثر تیمارهای دور آبیاری و مالچ پلاستیکی بر صفاتی از جمله رشد طولی و قطری شاخه ها، تعداد جوانه گل، درصد پوکی، درصد دهن بست و درصد خندانی میوه، اونس پسته خندان، اونس پسته دهن بست و عملکرد بر حسب کیلوگرم به ازای درخت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار دور آبیاری و مالچ پلاستیکی بر صفات مورد مطالعه نسبت به شاهد (تیمار بدون مالچ پلاستیکی) معنی دار بود. افزایش دور آبیاری اثر منفی بر صفات مورد مطالعه داشت. با افزایش دور آبیاری، میانگین قطر شاخه ها، تعداد جوانه ها و عملکرد به طور معنی دار کاهش یافت و میزان طول شاخه ها به طور معنی دار افزایش نشان داد. در تیمارهایی که قطر شاخه بیشتر بود تعداد جوانه بیشتر و عملکرد بیشتری مشاهده شد و رابطه منفی بین عملکرد و درصد خندانی در تیمار 60 روز با پوشش مالچ پلاستیکی که دارای بالاترین عملکرد است کاملا قابل مشاهده می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد که استفاده از مالچ پلاستیکی می تواند اثرات منفی ناشی از تنش خشکی در پسته را در دور آبیاری 60 روز تعدیل کند و از نظر صفات مورد مطالعه، مقاومت بیشتری به خشکی نشان دهد. کلمات کلیدی:پسته، مالچ پلاستیکی، عملکرد، دور آبیاری، انس پسته