حمید نجفی نژاد
ناصر رشیدی
محمد علی رستمی
محمد علی جواهری
ایراندخت ایرانمنش
فهیمه ماهانی

ازآنجاکه در رابطه با تاثیر روش های مختلف تهیه بستر بذر و مدیریت پسماندهای کلزا و گندم در شرایط کشت دوم منطقه اطلاعات علمی وجود نداشت، لذا به منظور بررسی اثرات مدیریت استفاده از پسماندهای گندم و کلزا (کشت پاییزه) و خاک ورزی بر عملکرد ذرت و برخی از خصوصیات خاک، دو آزمایش جداگانه به مدت سه سال (1390-1388) در منطقه ارزوییه کرمان انجام شد. هر آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد به طوری که فاکتور اصلی دو روش خاک ورزی شامل خاک ورزی مرسوم و حداقل و فاکتور فرعی مدیریت پسماندها در سه سطح شامل حفظ پسماندها، جمع آوری پسماندها وسوزاندن پسماندها بود. بر اساس نتایج به دست آمده در آزمایش کشت شده در بستر کلزا خاک ورزی مرسوم نسبت به خاک ورزی حداقل از عملکرد دانه و ارتفاع بوته بیشتری برخوردار بود اما در آزمایش کشت شده در بستر گندم تیمار خاک ورزی مرسوم در دو سال اول آزمایش به طور معنی داری نسبت به خاک ورزی حداقل از عملکرد دانه بیشتری برخوردار بود اما در سال سوم تفاوت معنی داری بین دو روش خاک ورزی از لحاظ عملکرد دانه مشاهده نشد. در مقایسه بین تیمارهای مدیریت پسماندهای گندم تیمار حفظ پسماندها از عملکرد دانه بیشتری نسبت به تیمارهای سوزاندن و جمع آوری پسماندها برخوردار بود. برهمکنش خاک ورزی و مدیریت پسماندها نشان داد که تیمار حفظ پسماندهای گندم در شرایط خاک ورزی حداقل بیشترین محتوی رطوبت ذخیره شده در خاک را داشته است. محتوی پروتیین دانه تحت تاثیر مدیریت پسماندها غیر معنی دار اما خاک ورزی حداقل نسبت به مرسوم از لحاظ پروتیین دانه برتری معنی داری داشت. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق ضمن توصیه حفظ پسماندهای گیاهی در خاک و پرهیز از سوزاندن و یا جمع آوری پیشنهاد می گردد برای مشخص شدن اثرات مثبت خاک ورزی چنین آزمایش هایی برای دوره های حداقل 5 سال انجام شوند. واژه های کلیدی: بقایای گیاهی ، بستر بذر، ذرت دانه ای، عملکرد، رطوبت خاک