ارزیابی تاثیر برخی شرایط اکولوژیکی بر کمیت روغن میوه بنه (Pistacia atlantica) در کردستان
عنوان مقاله: ارزیابی تاثیر برخی شرایط اکولوژیکی بر کمیت روغن میوه بنه (Pistacia atlantica) در کردستان
شناسه ملی مقاله: R-1053078
منتشر شده در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سال 1394
شناسه ملی مقاله: R-1053078
منتشر شده در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سال 1394
مشخصات نویسندگان مقاله:
بایزید یوسفی
یعقوب کارگر
فیروز مردانی
خلاصه مقاله:
بایزید یوسفی
یعقوب کارگر
فیروز مردانی
این پروژه تحقیقاتی با هدف ارزیابی نوع و میزان تاثیر برخی عوامل اکولوژیکی بر درصد روغن میوه بنه در 7 منطقه مختلف استان کردستان طی 2 سال ( 1392-3) در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار (منطقه) و 5 تکرا ( درخت در هر منطقه) اجرا گردید. بدین منظور در هر منطقه تعداد 5 پایه درخت بنه ماده سالم و دارای قابلیت تولید میوه انتخاب، پلاک کوبی و صفات عمومی درختان ( مانند ارتفاع درخت و ...) به تفکیک رویشگاه و تکرار اندازه گیری شد. صفات خاک (PH ، EC و ... ) پس از اخذ نمونه خاک و ارسال به آزمایشگاه و تجزیه ثبت گردید. برخی از صفات اکولوژیکی و اقلیمی یا از مراکز هواشناسی اخذ (نظیر بارندگی و ...) و یا راسا اقدام به اندازه گیری و ثبت آنها (نظیر درصد شیب و ...) شد. در اواخر مهر ماه از هر درخت یک نمونه 500 گرمی میوه رسیده برداشت و درصد روغن میوه (به روش سوکسله ) و پروتیین (به روش کجلدال) تعیین گردید. در تجزیه های آماری میانگین دو ساله صفات استفاده شد. رویشگاههای بنه دارای دامنه اسیدیته خاک معادل 7/1 الی 7/4 (میانگین معادل 7/29) ، هدایت الکتریکی معادل 0/32 الی 1/05 (میانگین معادل 0/49) میلی موس بر سانتی متر، مواد آهکی بین 5/12 تا 29 (میانگین معادل 11/71) درصد، درصد کربن آلی بین 0/76 تا 2/11 (میانگین معادل 1/46) ، درصد رس خاک بین 20/40 الی 43/40 (میانگین معادل 29/40) درصد، بافت خاک عمدتا لومی، دمای بیشینه 14/11 الی 20/90 (میانگین معادل 18/47) درجه سانتی گراد، دمای کمینه 1/92 الی 6/90 (میانگین معادل 5/47) درجه سانتی گراد، دمای بهینه 8/01 الی 13/70 (میانگین معادل 12/26) درجه سانتی گراد، روزهای یخبندان 80 تا 114 (میانگین معادل 93/71) روز، بارندگی سالانه 442/80 الی 788/36 (میانگین معادل 569/85) میلی متر، دامنه ارتفاعی 1290 الی 1750 متر از سطح دریا (میانگین معادل 1495 متر)، شیب بین 14 الی 55 (میانگین معادل 32/9) درصد بودند. میانگین کل ارتفاع ، قطر تاج، قطر برابر سینه و تعداد شاخه های اولیه درخت به ترتیب معادل8/80 متر، 7/71 متر، 30/29 سانتی متر و 1/83 عدد و میانگین پروتیین و روغن میوه هم به ترتیب معادل 10/40 و 27/25 درصد بود. تجزیه واریانس صفات نشان داد بین رویشگاههای بنه از نظر صفات ارتفاع، قطر تاج و قطر برابر سینه در سطح احتمال 1 % و از لحاظ درصد پروتیین و روغن میوه در سطح احتمال 5 % اختلاف معنی دار وجود داشت. در مقایسه میانگین با روش، رویشگاهها از لحاظ درصد پروتیین میوه در 2 گروه و درصد روغن میوه در 3 گروه قرار گرفتند. از بین 17 صفت مورد بررسی، 11 صفت هدایت الکتریکی ، درصد مواد آهکی، درصد رس، دمای بیشینه، دمای کمینه، دمای بهینه، روزهای یخبندان، بارندگی، ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب و درصد پروتیین میوه با روغن میوه دارای رابطه مثبت و ارتفاع ، قطر تاج درخت ، میانگین قطر برابر سینه ، تعداد شاخه های اولیه، اسیدیته خاک، درصد کربن آلی با درصد روغن میوه بنه همبستگی منفی نشان دادند. درصد روغن میوه با درصد مواد آهکی، دمای بیشینه و ارتفاع از سطح دریا دارای رابطه مثبت و بسیار معنی دار و با دمای بهینه دارای رابطه مثبت و معنی دار (0/05 p) و با قطر تاج همبستگی منفی و معنی دار(0/01 p) نشان داد. نتیجه رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای مستقل دمای بیشینه و ارتفاع از سطح دریا به صورت مثبت و معنی دار (0/01 p) و قطر تاج درخت منفی و معنی دار (0/01 p)، بارندگی منفی و معنی دار (0/05 p) و درصد مواد آهکی به صورت منفی و معنی دار (0/15 p) اجزای اصلی درصد روغن میوه بنه در بین صفات مورد بررسی با ضریب تبیین معادل 75/31 =R2(adj) بودند. تجزیه کلاستر با استفاده از صفات مورد بررسی، رویشگاههای بنه استان را بر مبنای جغرافیایی در سه خوشه شمالی (رویشگاه عبدالمومن شهرستان سقز)، غربی رویشگاههای آلوت و خوری آباد (بانه) و گله و دزلی (مریوان- سروآباد) و جنوبی رویشگاههای بوربان (سنندج) و کاشتر(کامیاران) تفکیک نمود. واژه های کلیدی: بنه Pistacia atlantica ))، روغن میوه، عوامل اکولوژیکی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1053078/