محمدهاشم موسوی حقیقی
هدایت اله رحیمی
شاهرخ شجری
حمید کریمی

استان فارس در سال ‮‭1392‬ با تولیدات دامی با ‮‭716‬ هزار تن (‮‭6/3‬ درصد تولید کشور)، رتبه پنجم در کشور را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر با بهره گیری از پتانسیل های بالقوه و ظرفیت های بلا استفاده در زمینه تولید محصولات دامی (مرغ تخم گذار، مرغ گوشتی، شیر، عسل و گوساله پرواری)، می توان این استان را به یکی از صادر کنندگان اصلی در کشور تبدیل نمود. هدف این مطالعه بررسی مزیت نسبی صادراتی محصولات دامی در استان فارس می باشد. در این راستا پژوهش حاضر مزیت نسبی صادرات محصولات دامی را در استان فارس طی سال های ‮‭1391-92‬ از طریق سرشماری مورد بررسی قرارداده و با استفاده از شاخص تکامل یافته بالاسا به تحلیل مزیت نسبی محصولات دامی پرداخته است. هم چنین در راستای اندازه گیری آثار سیاست های حمایتی دولت بر تولید محصولات عمده دامی و مزیت نسبی آنها در استان فارس از روش ماتریس تحلیل سیاستی ‭(PAM) ‬استفاده شده است. نتایج شاخص بالاسا نشان می دهد که محصولات دامی استان در مقایسه با کشور و کشورهای منطقه دارای مزیت نشدند اما در مقایسه با کشورهای جهان فقط محصول شیر با توجه به حمایت های شدید دولت دارای مزیت نسبی شد. هم چنین نتایج ماتریس تحلیل سیاستی نشان داد که اولا با توجه به نتایج ‭DRC ‬می توان گفت که فقط محصول عسل دارای مزیت نسبی است و تولید آن در حالت تجارت آزاد دارای منافعی برای تولید کننده است و سایر محصولات دارای مزیت نسبی نشدند. ثانیا در تولید گوشت قرمز و شیر در استان فارس، سر جمع مداخله های دولت به زیان محصول بوده است. در حالی که در سایر تولیدات دامی ( گوشت مرغ، تخم مرغ و عسل) مداخله های دولت در بازار به نفع تولید کننده بوده است. نتایج کلی نشانگر آن است که با توجه به حمایت های دولت از تولیدکنندگان در بازار نهاده ها و تولیدات، تنها راه ورود به بازارهای جهانی کاهش هزینه تولید و افزایش توان رقابتی در تولیدات دامی است. واژه های کلیدی: مزیت نسبی، صادرات، محصولات دامی، شاخص بالاسا، استان فارس