پویایی جمعیت علف هرز جودره (Hordeum spontaneum) در تناوب گندم نخود گندم و پاسخ آن به راهکارهای مدیریتی در کشت نخود
صاحب اثر: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
نوع محتوی: طرح پژوهشی
Language: Persian
استان موضوع گزارش: تهران
شهر موضوع گزارش: تهران
Document ID: R-1053265
Publish: 16 February 2019
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
View: 216
Pages: 151
Publish Year: 1394
نسخه کامل Research منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
Abstract:
پویایی جمعیت علف هرز جودره در تناوب گندم نخود گندم و پاسخ آن به راهکارهای مدیریتی در کشت نخود در قالب آزمایش سه ساله ای طی سال های 1388 تا 1390 در منطقه گریت شهرستان خرم آباد مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. فاکتوریل کنترل علف هرز جودره در کشت گندم و زمان کاشت نخود در فصل بعد کرت اصلی و سطوح فاکتور مدیریت علف هرز در کشت نخود کرت فرعی آزمایش بود. در بهار 1388 کشت گندمی با آلودگی تقریبا یکنواخت به علف هرز جودره انتخاب شد. برای شناخت نقش بذر تولیدی سال جاری در توسعه آلودگی علف هرز جودره دو تیمار خوشه چینی و عدم خوشه چینی در کشت گندم اعمال شد. در فصل بعد تاثیر زمان کاشت و کنترل شیمیایی بر جمعیت علف هرز جودره در کشت نخود در بستری با و بدون ریزش بذر علف هرز جودره اجرا شد. بدین ترتیب آزمایش دارای سه فاکتور شامل: (الف) وضعیت ریزش بذر علف هرز جودره در کشت گندم در دو سطح 1- بدون خوشه چینی، 2- خوشه چینی، (ب) زمان کاشت نخود در دو سطح 1- کشت زودهنگام، 2- کشت دیرهنگام و (ج) مدیریت علف هرز در کشت نخود در پنج سطح 1- کاربرد پیش رویشی متری بیوزین، 2- کاربرد پیش رویشی ایمازتاپیر، 3- کاربرد پس رویشی کلتودیم، 4- شاهد عاری از علف هرز و 5- شاهد بدون کنترل علف هرز بود. در پاییز سال 1389 متناسب با تاریخ کاشت رایج منطقه در کرت های آزمایش گندم کاشته شد. تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم در بهار سال 1390 شمارش شد. خوشه چینی علف هرز جودره در کشت گندم سبب کاهش 71 درصد تراکم و زیست توده این علف هرز در کشت نخود در سال بعد شد، براین اساس جمعیت علف هرز جودره در شرایط عدم خوشه چینی 3/5 برابر شرایط خوشه چینی بود. با توجه به عدم موفقیت گاوآهن شش خیش در نابودی کامل علف هرز جودره در کاشت دیرهنگام، تاخیر در کاشت نخود افزایش4 و 3/8 برابر تراکم و زیست توده علف هرز جودره را در پی داشت. کشت زودهنگام نخود در شرایط خوشه چینی جودره در کشت گندم در سال پیش از آن فاقد علف هرز جودره بود. میانگین عملکرد دانه نخود برای کاشت زودهنگام 49/9 درصد بیشتر از کاشت تاخیری بود. کاشت تاخیری نخود در شرایط خوشه چینی و عدم خوشه چینی علف هرز جودره سبب کاهش 31 درصد و 36/2 درصد عملکرد دانه نخود شد. تداخل علف های هرز سبب کاهش 32/1 درصد عملکرد دانه نخود شد. عملکرد دانه برای تیمار کاربرد علف کش کلتودیم به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارهای علف کش و شاهد بدون کنترل بود. هر دو علف کش ایمازتاپیر و متری بیوزین با وجودی که از نظر کنترل علف های هرز از کارایی بالایی برخوردار بودند، اما روی گیاه زراعی نخود اثرات گیاه سوزی داشتند. میانگین تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم سال سوم بر اثر خوشه چینی آن در کشت گندم سال اول 71/9 درصد کاهش یافت. تاخیر در کاشت نخود افزایش 68/7 درصد تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم سال بعد را در پی داشت. وجین دستی علف های هرز در کشت نخود در شرایط خوشه چینی و عدم خوشه چینی به ترتیب سبب کاهش 94/6 درصد و 88/3 درصد تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم در سال سوم شد. میانگین تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم در سال سوم برای تیمار شاهد بدون کنترل علف هرز در کاشت دیرهنگام نخود به ترتیب 12/7 و 9/5 برابر میانگین آن در تیمارهای وجین دستی در کاشت های زودهنگام و دیرهنگام نخود بود. تمامی تیمارهای کنترلی در مقایسه با شاهد بدون کنترل علف های هرز در کشت نخود سبب کاهش معنی دار میانگین تعداد سنبله علف هرز جودره در کشت گندم در سال بعد شدند. وجین دستی، کاربرد علف کش های متری بیوزین، ایمازتاپیر و کلتودیم به ترتیب کاهش 89/6 درصد، 69/9 درصد، 64/3 درصد و 59/9 درصد تعداد سنبله علف هرز جودره را در کشت گندم در سال بعد در تناوب زراعی موجب شد. به نظر می رسد راهکار صحیح مدیریت علف هرز مشکل ساز جودره در کشت گندم را می بایست در اقدامات زراعی از جمله تناوب زراعی جستجو کرد. واژه های کلیدی: جودره، مدیریت علف های هرز، نخود، گندم