محمود توکلی
شهرام عبدالملکی
محمدرضا بهروزخوشقلب
هاشم جوشیده
فرخ پرافکنده
اسحاق شعبانی
منصور صداقت
محمود اسدالهی
مصطفی عقیلی نژاد
علی موسوی

ذخایر ماهیان خاویاری طی دو دهه اخیر در دریای خزر به شدت کاهش یافته است بطوریکه میزان صید این ماهیان از ‮‭16/3‬ هزارتن در سال ‮‭1990‬ با ‮‭97/7‬ درصد کاهش، به مقدار ‮‭380‬ تن در سال ‮‭2009‬ رسیده است . در آبهای ایرانی دریای خزر در سال ‮‭1371‬ میزان صید معادل ‮‭2058/2‬ تن بود که متاسفانه با کاهش چشمگیر ‮‭99‬ درصدی در سال ‮‭1392‬ به حدود ‮‭20/3‬ تن رسیده است. در مقایسه گونه ای صید از سال ‮‭1371‬ تا ،‮‭1392‬ کاهش ‮‭99/9‬ درصدی برای گونه های ازون برون و تاسماهی روسی، کاهش ‮‭98/4‬ درصدی برای تاسماهیصایرانی، کاهش ‮‭97‬ درصد برای شیپ و کاهش ‮‭95/3‬ درصدی برای فیلماهی داشته است. میزان استحصال خاویار در سال ‮‭1371‬ در حدود ‮‭261/6‬ تن بود که متاسفانه در سال ‮‭1392‬ در حدود ‮‭99/2‬ درصد کاهش به حدود ‮‭2/116‬ تن رسیده است. میزان کاهش استحصال خاویار طی سالهای ‮‭1382‬ الی ‮‭1392‬ به میزان‮‭95/8‬ درصد می باشد که نمایانگر روند شدید کاهش ذخایرطی ‮‭10‬ سال گذشته نسبت به دهه های قبل است. روند کاهش استحصال خاویار برای گونه های مختلف از سال ‮‭1371‬ تا ‮‭1392‬ شامل ازون برون وتاسماهی روسی ‮‭99/9‬ درصد، تاسماهی ایرانی ‮‭98/6‬ درصد، شیپ ‮‭97‬ درصد و فیلماهی ‮‭83/4‬ درصد بود. با کاهش مولدین صید شده، میزان تولید و رها کرد بچه ماهیان خاویاری توسط مراکز تکثیر و بازسازی ذخایر شیلات ایران به رودخانه های منتهی به دریای خزر در سالهای اخیر نیز کاهش قابل توجهی داشته است. بیشترین میزان رها کرد مربوط به سال ‮‭1377‬ بود که شیلات ایران توانست حدود ‮‭24/6‬ میلیون عدد بچه ماهی خاویاری به رودخانه های حاشیه جنوبی خزر رهاسازی نماید این درحالی است که میزان رها کرد بچه ماهیان خاویاری در سال ‮‭1371‬ معادل ‮‭3/4‬ میلیون عدد و در سال ‮‭1392‬ برابر ‮‭2/2‬ میلیون عدد بود واژه های کلیدی: دریای خزر، ماهیان خاویاری، صید، تاسماهی ایرانی، تاسماهی روسی ، فیلماهی، ازون برون، شیپ