علیرضا دلیلی
محمد علی آقاجانی
همایون افشاری آزاد
سیاوش رعیت پناه
علی زمان میر آبادی

بیماری ساق سیاه کلزا با عامل ‭Leptosphaeria maculans ‬یکی از مهم ترین بیماری های این زراعت در شمال ایران است. کنترل شیمیایی این بیماری به دلیل سازگاری با سایر روش های پیشگیری و مبارزه از اهمیت زیادی برخوردار است. در این بررسی تاثیر و کارایی پنج قارچ کش ایپرودیون+کاربندازیم( رورال- تی اس(‮‭5.52‬‭% WP ‬و کاپتان(%‮‭50‬ ‭WP) ‬به ترتیب به نسبت ‮‭1/5‬ و ‮‭1/25‬ گرم قارچ کش در هر کیلوگرم بذر صورت ضد عفونی بذر و تبوکونازول )فولیکور(‮‭250‬ ‭EW ‬و پروپیکونازول )تیلت (‮‭250‬ ‭EC‬به نسبت یک لیتر در هکتار و کاربندازیم(%‮‭60‬ ‭WP) ‬به نسبت یک کیلوگرم در هکتار به صورت محلول پاشی اندام های هوایی در مرحله 2 تا 6 برگی در کاهش درصد آلودگی بیماری ساق سیاه و افزایش عملکرد مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند . این آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با ‮‭12‬ تیمار در چهار تکرار به مدت دو سال در استان مازندران اجرا گردید. آنالیز مرکب دو سال نشان داد کارایی ترکیبات مختلف قارچ کش در کنترل بیماری متفاوت است. در این بررسی قارچ کش های کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی پروپیکونازول ، کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی تبوکونازول، کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی کاربندازیم و ایپرودیون+کاربندازیم به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی پروپیکونازول به ترتیب با ‮‭13‬/،‮‭38 3‬/،‮‭3/63 3‬ و ‮‭4/25‬ درصد کم ترین درصد شدت بیماری نشان دادند. تیمارهای کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی تبوکونازول ، ایپرودیون+کاربندازیم به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی پروپیکونازول ، کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی پروپیکونازول ، کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی کاربندازیم ، ایپرودیون+کاربندازیم به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی کاربندازیم ، پروپیکونازول به صورت محلول پاشی ، ایپرودیون+کاربندازیم به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی تبوکونازول ، کاربندازیم به صورت محلول پاشی و تبوکونازول به صورت محلول پاشی به ترتیب با ،‮‭2438‬ ،‮‭2423‬ ،‮‭2393‬ ،‮‭2348‬ ،‮‭2313‬ ،‮‭2238‬ ،‮‭2182 2202‬ و ‮‭2131‬ کیلوگرم در هکتار بیش ترین عملکرد را داشتند. این آزمایش هچنین یک سال در استان گلستان اجرا شد که مقایسه ی میانگین داده ها نتایج استان گلستان نشان داد که بعد از تیمار شاهد با درصد شدت بیماری ‮‭17/6‬ درصد، تیمار کاربندازیم به صورت محلول پاشی دارای بالاترین درصد شدت بیماری (‮‭15/4‬ درصد) قرار گرفت و کم ترین شدت بیماری (‮‭7/6‬ درصد) نیز در تیمار کاپتان به صورت ضد عفونی بذر به همراه محلول پاشی پروپیکونازول مشاهده گردید. واژه های کلیدی: کلزا، ساق سیاه، ‭Leptosphaeria maculans‬، قارچ کش