ارزیابی منابع مقاومت به زنگ سیاه گندم در نمونه های گندم سینتتیک هگزاپلویید بانک ژن گیاهی ملی ایران
عنوان مقاله: ارزیابی منابع مقاومت به زنگ سیاه گندم در نمونه های گندم سینتتیک هگزاپلویید بانک ژن گیاهی ملی ایران
شناسه ملی مقاله: R-1053563
منتشر شده در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سال 1394
شناسه ملی مقاله: R-1053563
منتشر شده در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سال 1394
مشخصات نویسندگان مقاله:
احمد عباسی مقدم
رامین روح پرور
رمضان علی علی تبار
سیمین طاهری اردستانی
محمد جعفر آقایی
علی براتی
فرنو ملک پور
فریبا بختیاری
سیروس شجاعی
علی تاران
زهره حسن بیات
خلاصه مقاله:
احمد عباسی مقدم
رامین روح پرور
رمضان علی علی تبار
سیمین طاهری اردستانی
محمد جعفر آقایی
علی براتی
فرنو ملک پور
فریبا بختیاری
سیروس شجاعی
علی تاران
زهره حسن بیات
گندم مهمترین محصول کشاورزی ایران است و زنگ ساقه گندم با عامل Puccinia graminis f. sp. tritici از خطرناک ترین بیماری های گندم محسوب می شود. تا سال ،1999 این بیماری با استفاده از ژن مقاومت Sr31 به کار رفته در ارقام گندم کنترل می شد تا اینکه در این سال نژاد جدیدی از زنگ ساقه با نام Ug99 مشاهده شد که دارای توان بیماریزایی روی گیاهان حامل ژن Sr31 بود. یافتن منابع مقاومت به این بیماری و به خصوص نژادهای جدید آن برای پیشگیری از شیوع بیماری ضروری است. در تحقیق حاضر، تعداد 420 نمونه ژنتیکی کلکسیون گندم های سینتتیک هگزاپلویید موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران نسبت به زنگ ساقه گندم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه ها در گلخانه همراه با ارقام افتراقی زنگ سیاه گندم و رقم حساس(موروکو) با جدایه هایی با پاتوتیپ های TTKSK و TTTMT مایه زنی شدند و علایم بیماری حاصل در مرحله گیاهچه، یادداشت برداری شد. از بین لاین های گندم سینتتیک مورد بررسی در مقابل پاتوتیپ TTKSK، تعداد 59 لاین مقاوم، 17 لاین نیمه مقاوم و 273 لاین حساس و در مقابل پاتوتیپ TTTMT، ، تعداد 22 لاین مقاوم، 9 لاین نیمه مقاوم و 327 لاین حساس بودند. بررسی واکنش گیاهان کامل در برابر پاتوتیپ های زنگ سیاه رایج در منطقه کلاردشت در طی سال های 1390-93 حاکی از وجود تنوع در مقاومت، تحمل نسبی ، حساسیت نسبی و حساسیت در لاین های سینتتیک هگزاپلویید بود. در اولین سال زراعی تعداد 52 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 54 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 87 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 147 لاین درجات مختلف حساسیت را نشان دادند. در سال زراعی بعد تعداد 19 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 43 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 69 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 198 لاین درجات مختلف حساسیت نشان دادند. طی سال زراعی 1392-93؛ تعداد 110 لاین بدون علامت، تعداد 36 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 91 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 110 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 59 لاین درجات مختلف حساسیت را نشان دادند. نمونه های ژنتیکی که درجات مختلفی از مقاومت نشان دادند می توانند به عنوان منابع مقاومت متنوع برای تولید ارقام مقاوم و بررسی های بیشتر در مورد شناسایی ژن های مقاومت مورد استفاده قرار گیرند. کلمات کلیدی: گندم سینتتیک هگزاپلویید، بیماری زنگ سیاه، Puccinia graminis f. sp. tritici،مقاومت، پاتوتیپ و نژاد.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1053563/