اسد اسدی آبکنار
ابراهیم مسلم پور
نگار رضا زاده

جاروک لیمو ترش بیماری فیتوپلاسمایی کشنده ای در لیمو ترش و سایر مرکبات حساس می باشد. برای کنترل این بیماری ارقام متحمل، با داشتن اولین سد دفاعی، باید با مبارزه دایمی بر علیه حشرات ناقل، رعایت اصل قرنطینه، انجام عملیات و روش های به باغی حمایت شوند. در برنامه های به نژادی مرکبات، یکی از راه های تولید ارقام جدید انجام دو رگ گیری بین ارقام مختلف می باشد. در این تحقیق به منظور دست یابی به شبه لیمو های متحمل به جاروک، واکنش ‮‭79‬ تیپ از هیبریدهای تولید شده بین لیمو ترش یورکا (والد مادر) و چهار رقم از دیگر انواع مرکبات (کلیوپاترا ماندارین، یوزو، پرتقال هاملین و کوسه لایم) (والدین پدر) به جاروک مورد بررسی قرار گرفت. واکنش زنجیره ای پلی مراز مستقیم ‭(PCR) ‬و آشیانه ای با استفاده از جفت آغازگرهای P1‭/P‬7 و ‭fe‬1‭/re‬1 برای ردیابی فیتوپلاسمای جاروک در نهال های هیبرید به دست آمده مورد استفاده قرار گرفت. نتایج ارزیابی های ظاهری و مولکولی نشان داد که از ‮‭79‬ تیپ هیبرید تولید شده، ‮‭16‬ تیپ دارای علایم، ‮‭28‬ تیپ فاقد علایم ولی دارای ‭PCR ‬مثبت و ‮‭35‬ تیپ فاقد علایم و با ‭PCR ‬منفی بودند. ‮‭35‬ تیپ اخیر می توانند در برنامه های آینده بررسی صفات کمی و کیفی مد نظر قرار گیرند. واژه های کلیدی: به نژادی، جاروک لیموترش، فیتوپلاسما، مرکبات