علی اصغر رجبعلی پور چشمه گز
صغری معدنی
محمد حسن فولادی
محمد علی محمدی

امروزه تولید و مصرف بیش از ‮‭1200‬ نوع کالباس و همبرگردر بسیاری از جوامع مانند ایران بسیار رایج گردیده است. طبق تحقیقات صورت گرفته توسط محققین صنایع غذایی اروپایی گوشت های فرآوری شده با نیترات، فسفات و نمک موجود در این محصولات عامل مهمی در ایجاد انواع بیماریها مانند سرطان، پوکی استخوان و فشار خون می باشند. استفاده از مواد جایگزین مانند میوه جات، حبوبات و سبزیجات دربرخی کشورها مانند انگلیس و ایرلند رایج است. در ایران نیز می توان از خرما که میوه ای مغذی و ارزشمند است بجای جایگزین بخشی از گوشت قرمز در تولید کالباس و همبرگر استفاده نمود تا هم از اثرات غیر مفید آن کاست و هم اثرات مفید خرما به آن افزوده گردد. در این طرح از خرمای کلوته درجه دو وسه جهت تولید کالباس و همبرگر خرما استفاده شد. این محصولات پس از تولید(قبل از انجماد)، ،7 ،‮‭30 14‬ و ‮‭60‬ روز بعد از تولید مورد آزمونهای مختلف شیمیایی، میکروبی و حسی قرار گرفت. در نهایت نتایج بدست آمده از نظر اقتصادی به روش منفعت به هزینه مورد بررسی قرار گرفت.نتایج نشان داد استفاده ازخرما با فرمول شماره سه آورده شده در متن گزارش مطلوب ترین نمونه از تمامی آزمون های حسی و اقتصادی بوده در حالیکه این محصول ماندگاری حداکثر یک هفته را داشت. واژه های کلیدی: کالباس خرما، همبرگر خرما، کالباس غیر گوشتی، همبرگر غیر گوشتی، همبرگر میوه ای