آزاده میر شمس الهی
علیرضا طالبیان مسعودی
رمضانعلی عزیزی
همایون نادری نیا
علی ابراهیمی
نجات نوربخش
حسن صادقی پناه

هدف از این پژوهش تعیین اثر طول مدت تیمار پروژسترون و مقدار ‭PMSG (‬گنادوتروپین سرم مادیان آبستن) بر القا فحلی و آبستنی خارج از فصل و افزایش نرخ برهصزایی و تولید بره به ازای هر راس میش بود. بدین منظور تعداد ‮‭150‬ راس میش زندی مربوط به یکی از گلهصهای عشایری، در یک طرح کاملا تصادفی به 9 گروه آزمایشی اختصاص داده شدند که عبارت بودند از: 1- دوازده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭400‬ واحد ‮‭48 , PMSG ‬ساعت قبل از برداشت سیدر 2- دوازده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭400‬ واحد ‭PMSG ‬در هنگام برداشت سیدر 3- دوازده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭600‬ واحد ‮‭48 , PMSG ‬ساعت قبل از برداشت سیدر 4- دوازده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭600‬ واحد ‭PMSG ‬در هنگام برداشت سیدر 5- چهارده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭400‬ واحد ‮‭48 , PMSG ‬ساعت قبل از برداشت سیدر 6- چهارده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭400‬ واحد ‭PMSG ‬در هنگام برداشت سیدر 7- چهارده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭600‬ واحد ‮‭48 , PMSG ‬ساعت قبل از برداشت سیدر 8- چهارده روز تیمار با پروژسترون سیدر و تزریق عضلانی ‮‭600‬ واحد ‭PMSG ‬در هنگام برداشت سیدر 9- بدون تیمار پروژسترون (سیدر) و تزریق ‭PMSG (‬گروه شاهد). نرخ زایش خارج از فصل در تاریخ مورد انتظار در هشت گروه تیمار شده با پروژسترون و ‭PMSG ‬نسبت به گروه شاهد به طور معنیصداری بیشتر بود(‮‭0/001‬ ‭P ). ‬ولی بین نرخ زایش در بین هشت گروه آزمایشی تفاوت معنیصداری مشاهده نگردید. درصد زایش خارج فصل در گروهصهای آزمایشی به ترتیب ‮‭72‬/،‮‭81/81 72‬ ، ‮‭28‬/،‮‭7 64‬/،‮‭6 66‬/،‮‭54 84‬/،‮‭23 54‬/،‮‭91/66 69‬ و‮‭20‬ درصد بدست آمد. در میشصهای گروه ‮‭14‬ روزه سیدر، میشصهایی که مقدار ‮‭400‬ واحدی ‭PMSG‬را در زمان برداشت سیدر دریافت کرده بودند، نسبت به سایر میشصهای این گروه، نرخ بره-زایی پایینصتری داشتند(‮‭0/05‬ ‭P ). ‬میشصهای تمام گروهصهای آزمایشی با اختلاف معنیصداری نسبت به شاهد، کیلوگرم بره متولد و شیرگیری شده بالاتری به ازای هر راس میش تحت آزمایش داشتند (‮‭0/01‬ ‭P ). ‬با توجه به اطلاعات بدست آمده زایمانصهای انجام شده خارج فصل در یک بازه زمانی ‮‭20‬ روزه انجام شد و استفاده از تیمار ‮‭12‬ روزه سیدر با میزان تزریق ‮‭400‬ واحدی هورمون ‭PMSG‬، هم ‮‭48‬ ساعت قبل و هم در زمان برداشت سیدر، و همچنین تیمار ‮‭14‬ روزه سیدر با میزان تزریق ‮‭600‬ واحدی هورمون ‭PMSG‬، در زمان برداشت سیدر، اثرات مطلوبصتری بر میزان باروری و برهصزایی میشصهای زندی در خارج از فصل تولیدمثل داشتند. کلمات کلیدی : گوسفند زندی، پروژسترون، ‭PMSG‬، بازده تولیدمثل.