بررسی اقتصادی پرورش توام کپور ماهیان هندی و چینی و بازار آن در ایران

وجود استعدادهای طبیعی و مزایای بالقوه اقتصادی و اجتماعی ناشی از گسترش آبزی پروری موجب گردیده است تا توسعه پرورش ماهی در ایران در دو ده دهه گذشته به عنوان یکی از اولویتهای برنامه های دوم تا پنجم توسعه دولت جمهوری اسلامی ایران در زیر بخش شیلات مطرح شود. توسعه تکثیر و پرورش آبزیان همچنین نقش مهمی در افزایش اشتغال، ارزآوری و توسعه روستایی در مناطق روستایی ایفا می کند. هر چند ممکن است ظرفیتهای فیزیکی توسعه پرورش آبزیان در ایران روشن باشد، ضروری است چگونگی سودآوری پرورش دهندگان و بازار آبزیان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در سالهای اخیر تکثیر و پرورش گونه های جدید به منظور افزایش درآمد آبزی پروران در دستور کار موسسه تحقیقات شیلات قرار گزفته است. به همین منظور ، سه گونه از کپور ماهیان هندی به ایران از برای افزایش حداکثر بهره برداری از ظرفیت استخر ها و افزایش تولید در واحد سطح در مزارع گرم آبی ایران وارد شده است. مطالعات انجام شده در گذشته نشان میدهد مشکلات عمده تحقیقات اقتصاد آبزی پروری در ایران عبارت از: اطلاعات اقتصادی ناکافی، خلا همکاری بین کارشناسان مختلف با پرورش دهندگان و تنوع سیستم ها و روش های پرورش است. با توجه به ورود کپور ماهیان هندی به ایران در این تحقیق جنبه های اقتصاد پرورش کپور ماهیان هندی و شرایط بازار آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. در این طرح از سه گونه کپور ماهیان هندی با نام کاتلا ‭(catla catla ) ‬روهو‭(Labeo rohita ) ‬و مریگال‭(Cirrhinus mrigala) ‬استفاده میگردد. بدین منظور بچه ماهیان مذکور از هندوستان وارد کشور شد و به پژوهشکده آبزی پروری شمال کشور و پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور ( محل اجرای طرح) منتقل گردید و در سه تیمار و سه تکرار در طی م دت 9 م اه (یکدوره پرورش بچه ماهی) پرورش داده شد.برای تعیین هزینه تمام شده و سهم هزینه عوامل تولید کپور ماهیان پرورشی، شامل هزینه نیروی انسانی، هزینه انگشت قد، هزینه غذا و کود مصرفی، هزینه تعمیر و نگهداری، هزینه انرژی، هزینه استهلاک سازه ها، تجهیزات و ساختمانهای اداری و سایر هزینه ها در مراکز تحقیقاتی فوق در سال ‮‭1389‬ با استفاده از تجربیات و اطلاعات گذشته و سایر منابع و تجربیات خارجی پرسشنامه ای تهیه شد. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه ها در دو مرکز پرورش جمع آوری و تکمیل گردید. کلید واژه ها: اقتصاد، کپورماهیان هندی، پرورش، هزینه، مزرعه ، ایران.