بررسی چندشکلی تعدادی از نشانگرهای میکروساتلایت در جمعیت مرغان بومی مازندران و اصفهان

به منظور شناسایی چندشکلی تعدادی از نشانگرهای ریز ماهواره در جمعیت مرغان بومی مازندران و اصفهان، ‮‭20‬ جایگاه ‭MCW‬‮‭0014‬، ‭MCW‬‮‭0081‬، ‭MCW‬‮‭0183‬، ‭MCW‬‮‭0067‬، ‭MCW‬‮‭0104‬، ‭MCW‬‮‭0123‬، ‭MCW‬‮‭0330‬، ‭MCW‬‮‭0165‬، ‭MCW‬‮‭0069‬، ‭MCW‬‮‭0020‬، ‭MCW‬‮‭0222‬، ‭LEI‬‮‭0094‬،‭MCW‬‮‭0295 , MCW‬‮‭0034‬ ، ‭MCW‬‮‭0216‬، ‭MCW‬‮‭0248‬، ‭ADL‬‮‭0268‬، ‭ADL‬‮‭0112‬، ‭ADL‬‮‭0278‬ و ‭lEI‬‮‭0166‬ مورد استفاده قرار گرفتند. نمونه خون به ترتیب از ‮‭90‬ و ‮‭150‬ مرغ بومی مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی در مازندران و اصفهان به صورت تصادفی اخذ گردید و تخلیص ‭DNA ‬به روش بهینه شده استخراج نمکی انجام گرفت. تعداد آلل ها بین ‮‭1-6‬ عدد متغیر بود. در جمعیت مازندران فقط جایگاه ‭MCW‬‮‭0216‬ و در جمعیت اصفهان جایگاه های ‭MCW‬‮‭0216‬، ‭MCW‬‮‭67‬ و ‭MCW‬‮‭222‬ تک شکل بودند. سایر جایگاه ها از چندشکلی مناسبی برخوردار بودند. بیشترین تعداد آلل در جمعیت مازندران متعلق به جایگاه ‭MCW‬‮‭034‬ با شش آلل و در جمعیت اصفهان متعلق به جایگاه های ‭MCW‬‮‭104‬، ‭MCW‬‮‭268‬ و ‭LEI‬‮‭94‬ با پنج آلل بود. بررسی تعادل هاردی وینبرگ نشان داد که به غیر از دو جایگاه ‭MCW‬‮‭222‬ و ‭MCW‬‮‭165‬ در جمعیت مازندران، سایر جایگاه ها انحراف معنیداری را از تعادل هاردی وینبرگ دارا بودند (‮‭0/005‬‭> P). ‬دامنه هتروزیگوسیتی برای این جایگاه ها بین ‮‭0/5‬ (در جایگاه های ‭LEI‬‮‭0166‬، ‭MCW‬‮‭222‬ و ‭MCW‬‮‭69‬) و ‮‭0/7437‬ (در جایگاه ‭LEI‬‮‭0094‬) در جمعیت اصفهان و ‮‭0/2472‬ (در جایگاه ‭MCW‬‮‭165‬) و بین ‮‭0/7328‬ (در جایگاه ‭MCW‬‮‭123‬) و در جمعیت مازندران مشاهده شد. کمترین مقدار آلل موثر در هر دو جمعیت متعلق به جایگاه ‭MCW‬‮‭216‬ و بیشترین آلل موثر مربوط به جایگاه ‭LEI‬‮‭0094‬ در جمعیت اصفهان و جایگاه ‭MCW‬‮‭123‬ در جمعیت مازندران بود. در جمعیت مازندران و اصفهان بیشترین ‭PIC ‬به ترتیب در جایگاه های ‭MCW‬‮‭123‬ و ‭MCW‬‮‭0104‬ دیده شد. کمترین ‭PIC ‬در جایگاه ‭MCW‬‮‭165‬ در جمعیت مازندران و کمترین ‭PIC ‬در جایگاه های ، ‭MCW‬‮‭067‬، ‭MCW‬‮‭222‬ و ‭MCW‬‮‭0069‬ در جمعیت اصفهان مشاهده شد. در هر دو جمعیت جایگاه های دو آللی کمترین مقادیر شاخص شانون را نشان دادند. جایگاه های با آلل های بیشتر شاخص شانون بالاتری داشتند. به طور کلی میزان چند شکلی جمعیت های مورد مطالعه نسبتا پایین است، بنابراین دست اندرکاران برنامه های اصلاح جمعیت های مذکور بایستی در کنار اجرای این برنامه ها توجه لازم به حفظ تنوع ژنتیکی گله را داشته باشند تا این ذخایر ژنتیکی در کشور حفظ گردند. این نتایج اطلاعات پایه مولکولی را برای تحقیق در مورد خصوصیات ذخایر وراثتی این دو جمعیت مرغ بومی فراهم می کند. کلمات کلیدی: جایگاه ژنی، چند شکلی، آلل موثر، هتروزیگوسیتی