اسماعیل زادحسن
ملک مسعود احمدی
غلامرضا خلیل زاده
رسول اسلامی ممقانی
مقصود حسنپورحسنی

این تحقیق به منظور ارزیابی و بررسی ویژگیهای مهم زراعی لاینهای تریتیکاله در قالب آزمایش مشاهده ای ‮‭42‬‭th ITSN ‬با ‮‭70‬ لاین و آزمایش مقایبسه عملکرد ‮‭42‬‭th ITYN ‬به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با ‮‭30‬ لاین در دو تکرار دار به همراه شاهد گندم آذر2 و یک لاین پیشرفته تریتیکاله در سال زراعی‮‭1389-90‬ در ایستگاه های تحقبقات کشاورزی دیم مراغه، ارومیه و شیروان به اجرا در آمد. در طول اجرای آزمایش صفات مختلفی از قبیل تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدن دانه، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و نهایتا عملکرد دانه اندازه گیری و یادداشت گردید. همچنین مقاومت به سرمای زمستانه در شرایط مزرعه ای مورد برسی قرار گرفت. معیار اساسی در انتخاب لاینها عملکرد دانه بالا بدون چروکیدگی و زودرسی بود. براساس نتایج بررسی در ایستگاه مراغه از آزمایش های ‭ITSN ‬و ‭ITYN ‬به ترتیب ‮‭33‬ و 7 لاین انتخاب گردید. در ایستگاه ارومیه از آزمایش های ‭ITSN ‬و ‭ITYN ‬به ترتیب ‮‭27‬ و ‮‭14‬ لاین انتخاب گردید. در ایستگاه شیروان نیز از آزمایش های ‭ITSN ‬و ‭ITYN ‬به ترتیب ‮‭29‬ و ‮‭19‬ لاین انتخاب گردید. در آزمایش مقایسه عملکرد ‭ITYN ‬در ایستگاه مراغه لاین شماره ‮‭21‬ با عملکرد دانه ‮‭2319‬ کیلوگرم در هکتار و 4 درصد برتری نسبت به شاهد برترین لاین بود. برترین لاین در آزمایش ‭ITYN ‬ایستگاه ارومیه لاین شماره ‮‭11‬ با عملکرد دانه ‮‭2219‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭67‬ درصد برتری نسبت به شاهد بود. در ایستگاه شیروان نیز لاین شماره ‮‭23‬ با عملکرد دانه ‮‭1720‬ کیلوگرم در هکتار، ‮‭50‬ درصد برتری نسبت به شاهد داشت. لاینهای اتخاب شده در آزمایشات مقایسه عملکرد سال آتی مورد بررسی های تکمیلی قرار خواهند گرفت. واژه های کلیدی: تریتیکاله، بین المللی ، لاین، مقایسه عملکرد و دیم