غلامرضا راهی
صمد شادفر
طیبه طوسی

در این تحقیق مدل ارایه شده برای پهنه بندی فرسایش خندقی در شرایط مناطق خشک و نیمه خشک، بمنظور واسنجی و اعتباریابی آن در استان بوشهر مورد بررسی قرار گرفت. لذا با بررسی پراکنش فرسایش خندقی در سطح استان ، حوضه دره کره انتخاب شده و جهت انجام تحقیق در نظر گرفته شد. در این حوضه با تهیه نقشه های مختلف کاربری اراضی، واحدهای اراضی، سنگ شناسی، شیب ، نقشه واحد کاری استخراج و واحدهای کاری انتخاب گردید. در واحدهای کاری، یک منطقه شاهد و سه خندق معرف شناسایی گردید. در هر واحدکاری با حفر پروفیل و نمونه برداری خاک و آزمایش آن خصوصیات خاک هر واحد مورد بررسی قرارگرفت و از طریق نقشه برداری خندقها خصوصیات ظاهری و مورفومتری خندقها استخراج گردید. در هرواحد وضعیت نفوذپذیری و درصد حفاظ روی خاک نیز بررسی شد. پس از تعیین داده های مربوط به عوامل 6 گانه مدل (سنگ شناسی، درصد شیب زمین، نوع خاک، متوسط بارندگی سالانه، نوع استفاده از زمین و درصد حفاظ روی خاک)، اقدام به تعیین ارزش کمی مربوط به هر یک از عوامل یاد شده و بر اساس آن نقشه پهنه بندی فرسایش خندقی با استفاده از روش یا مدل شاخص همپوشانی و عملگرهای جمع جبری فازی، ضرب جبری فازی وگامای فازی در محیط ‭GIS ‬گردید. با توجه به نتایج بدست آمده و با در نظر گرفتن مساحت پهنه های مختلف و میزان خندق های رخ داده در هر یک از آنها، مدل گامای فازی ‮‭0/8‬ مناسبترین روش پهنه بندی فرسایش خندقی در حوضه مورد مطالعه می باشد. کلمات کلیدی: فرسایش خندقی، مدل، پهنه بندی، حوضه دره کره، استان بوشهر