مژگان روشن طبری
محمد وحیدفارابی
رحیمه رحمتی
نوربخش خداپرست
محمدتقی رستمیان
غلامرضا رضوانی
فرشته اسلامی
عبدالله سلیمانی رودی
علیرضا کیهان ثانی
علی مکرمی
جلیل سبک آرا
مسطوره دوستدار
علی گنجیان
مهدی گل آقایی
آسیه مخلوق

این بررسی در سال ‮‭1388‬ در 4 فصل سال با کشتی گیلان توسط تور مخروطی زیوپلانکتون ‮‭100‬ میکرون و به صورت کشش عمودی ، در ایستگاه های مختلف و اعماق،5 ،‮‭10‬ ،‮‭50 20‬ و ‮‭100‬ متر انجام شد. در این برر سی ‮‭25‬ گونه جمعیت زیوپلانکتون را تشکیل دادند که 4 گونه از 9 ، ‭Copepoda ‬گونه از 2 ، ‭Rotatoria ‬گونه از ‭Protozoa ‬و 8 گونه از ‭Cladocera ‬بوده است که در گروه هولوپلانکتون ، 2 گونه نوزاد و لارو ‭sp Balanus ‬و لارو دو کفه ای ها در گروه مروپلانکتون قرار داشتند. نتایج سالیانه نشان می دهد که میانگین تراکم زیوپلانکتون در زمستان ‮‭7120 12754‬ (انحراف معیار میانگین)عدد در متر مکعب و زی توده‮‭87/47 179/51‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب ، بیش از سایر فصول بوده و تحت تاثیر ‭Rotatoria ‬قرار داشته است. تراکم ‭Copepoda ‬در تابستان به بیشترین میانگین تراکم ‮‭3612 4839‬ (انحراف معیار میانگین) عدد در متر مکعب و زی توده ‮‭35/75 42/81‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب رسید و از پاییز تراکم به تدریج کاهش داشت و در فصل زمستان به کمترین میزان رسید‭. Cladocera ‬در بهار بیشترین میانگین تراکم ‮‭300 383‬ (انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب را داشته و به تدریج تراکم آن کاهش داشت به طوریکه در تابستان و پاییز به کمتر از4 نمونه در متر مکعب رسید‭. Protozoa ‬از نظر فراوانی و زی توده کمترین میزان جمعیت زیوپلانکتون دریای خزررا تشکیل دادند. در فصل بهار و زمستان جمعیت زیوپلانکتون تحت تاثیر مروپلانکتون ‭Cirripedia ‬و ‭Lamellibranchiate larvae ‬نیز قرار داشته است. به غیر از ‭Copepoda ‬سایر گروه های پلانکتونی در تابستان و پاییز سهم کمتری در تراکم زیوپلانکتون داشته اند. بیشترین تراکم و زی توده زیوپلانکتون در ایستگاه های با عمق 5 متر بوده که در فصل بهار ‮‭10209 8352‬(انحراف معیار میانگین) عدد در متر مکعب و‮‭43/56 26/08‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب، در تابستان ‮‭8545 7127‬ (انحراف معیار میانگین) عدد در متر مکعب و ‮‭73/59 56/65‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب( در عمق ‮‭10‬ متر)، در پاییز ‮‭8427 6711‬ (انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب و‮‭43 /15 29/59‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب و در زمستان ‮‭24426 26975‬ (انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب و ‮‭334/25 392 /21‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب بود و از ایستگاه های با عمق 5 متر به ایستگاه های با عمق بیش ترکاهش داشت‭. Rotatoria ‬در زمستان از جمعیت بالای ‮‭3775 8632‬ (انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب برخوردار بوده و همراه با ‭Copepoda‬جمعیت اصلی زیوپلانکتون را در زمستان تشکیل دادند. در بررسی نواحی مختلف حوضه جنوبی دریای خزر بیشترین تراکم و زی توده زیوپلانکتون در فصل بهار در ناحیه شرق‮‭5119 6018‬ (انحراف معیار میانگین) عدد در متر مکعب و در ناحیه مرکزی‮‭28/59 24/79‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب، تابستان در غرب‮‭6628 7117‬ (انحراف معیار میانگین) عدد در متر مکعب و در ناحیه مرکزی ‮‭50/73 59/52‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب، در پاییز در ناحیه غرب ‮‭5248 5489‬(انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب و‮‭31/16 31/22‬ (انحراف معیار میانگین) میلی گرم در متر مکعب و در زمستان در غرب ‮‭11588 16191‬ (انحراف معیار میانگین) نمونه در متر مکعب و ‮‭131/02 193 /61‬ (انحراف معیار میانگین)میلی گرم در متر مکعب بود. بررسی آماری در فصول مختلف سال نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین تراکم کل زیوپلانکتون با ایستگاه های نمونه برداری در فصول پاییز وزمستان ، ولی با اعماق نمونه برداری در تمام فصول اختلاف معنی دار وجود داشته است )‮‭0/05‬‭( Kruskal-Wallis test‬، ‭P < . ‬لغات کلیدی: زیوپلانکتون، ‭Copepoda‬، پراکنش، مروپلانکتون، دریای خزر