غلامرضا افشارمنش
نعمت الله ابوسعیدی
حسین مشایخی

به منظور تعیین اثر کشت مخلوط ذرت با سیبصزمینی بر عملکرد و نسبت برابری زمین ‭(LER)‬، دو آزمایش جداگانه در سالصهای (‮‭89 90‬ و ‮‭1388 89‬) در مرکز تحقیقات کشاورزی شهید مقبلی جیرفت و کهنوج به مرحله اجرا درآمد. آزمایش اول به صورت کشت زود هنگام در بهار و تیمارها شامل: کشت خالص ذرت ‭(T‬1)، کشت خالص سیبصزمینی ‭(T‬2)، کشت مخلوط سیبصزمینی و ذرت با نسبت ردیفصهای کاشت: سیبصزمینی 1 و ذرت 2 ‭(T‬3)، سیبصزمینی 2 ذرت 2 ‭(T‬4)، سیبصزمینی 1 ذرت 1 ‭(T‬5)، سیبصزمینی 2 ذرت 1 ‭(T‬6)، سیبصزمینی 2 ذرت 2 ‭(T‬7 در این تیمار از %‮‭100‬ تراکم بوته برای ذرت و %‮‭100‬ برای سیبصزمینی)، سیبصزمینی 1 ذرت 3 ‭(T‬8)، سیبصزمینی 3 ذرت 1 ‭(T‬9)، سیبصزمینی 2 ذرت 3 ‭(T‬‮‭10‬)، سیبصزمینی 3 ذرت 2 ‭(T‬‮‭11‬)، سیبصزمینی 4 ذرت 2 ‭(T‬‮‭12‬)، سیبصزمینی 2 ذرت 4 ‭(T‬‮‭13‬)، سیبصزمینی 2 ذرت 2 ‭(T‬‮‭14‬ در این تیمار تراکم برای ذرت %‮‭100‬ برای سیبصزمینی %‮‭50‬) بود که جمعا تعداد ‮‭14‬ تیمار در 3 تکرار در یک طرح در قالب بلوکصهای کامل تصادفی به مرحله اجرا رسید. آزمایش دوم همانند آزمایش اول منتهی کشت ذرت بصورت تابستانه و سیبصزمینی پاییزه بود. نتایج به دست آمده از آزمایش اول (کشت بهاره)، بالاترین عملکردهای ذرت ‮‭11/69‬ و ‮‭11/14‬ (تن در هکتار) از تیمارهای به ترتیب 1‭) T‬8 خط سیبصزمینی و 3 خط ذرت) و 1‭) T‬3 خط سیبصزمینی و 2 خط ذرت) که برتر از تک کشی ذرت بودند حاصل شد. بالاترین عملکرد غده سیبصزمینی ‮‭16/01‬ و ‮‭14/67‬ (تن در هکتار) به ترتیب از تیمارهای کشت خالص و تیمار T9 (سیبصزمینی 3 خط و ذرت 1 خط) به دست آمد. بالاترین ‭LER ‬از تیمار ‮‭61/1‬‭) T‬8) و تیمار ‮‭43/1‬‭) T‬‮‭11‬) و تیمار ‮‭42/1‬‭) T‬3) حاصل گردید. اما نتایج در آزمایش دوم (کشت تابستانه) حاکی از آن بود که بالاترین عملکردهای دانه ذرت از تیمار T‮‭13‬ و T8 به ترتیب ‮‭10/90‬ و ‮‭10/78‬ (تن در هکتار) و بالاترین عملکرد سیبصزمینی در تیمار تک کشتی ‮‭18/28‬ و در تیمار (‮‭3/14‬ ‭(T‬9 (تن در هکتار) بود. در نهایت با توجه به عملکردها و ‭LER‬های محاسبه شده کشت مخلوط ذرت و سیبصزمینی در کشت تابستانه در منطقه جیرفت با توجه به مسایل اقتصادی توصیه نمیصشود ولی در کشت زودهنگام بهاره کشت مخلوط ذرت و سیبصزمینی با نسبتصهای ردیفصهای کاشت: 1 خط سیبصزمینی و 3 خط کاشت ذرت و تیمار 3 خط سیبصزمینی و 2 خط ذرت به همراه تیمار 1 خط سیبصزمینی و 2 خط ذرت توصیه میصشود. واژهصهای کلیدی: سیبصزمینی، ذرت، کشت مخلوط و نسبت برابری زمین