مسعود شهربانونژاد
رضا اشرفی زاده
محمدرضا عارفی

روش خاک ورزی با گاوآهن برگردان دار مصرف بالای انرژی، پایین بودن راندمان عملیات خاک ورزی و مدفون ساختن بقایای کشت قبل را بدنبال دارد. لذا توجه و بررسی دیگر روش های نوین خاک ورزی، بخصوص روش خاک ورزی حفاظتی ضروری می باشد. به همین منظور از سال ‮‭87‬ به مدت دو سال زراعی پروژه تحقیقاتی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد، دزفول جهت بررسی و مقایسه روش های خاک ورزی حفاظتی با استفاده از ماشین خاک ورز حفاظتی مرکب، چیزل پیلر تولید داخل در مقایسه با روش های خاک ورزی مرسوم بر روی محصول گندم به مرحله اجرا در آمد، پروژه در قالب آزمون ‭t ‬با شش تیمار اجرا شد. تیمارها شامل: چهار مدل اصلاح شده و پیشنهادی چیزل پیلر تولیدی در منطقه بود که با دو روش خاک ورزی مرسوم در منطقه (استفاده از گاوآهن برگردان دار) و روش حداقل خاک ورزی (استفاده ازهرس بشقابی) مقایسه شد.نتایج حاصل نشان داد که صفات زراعی تعداد بوته، تعداد خوشه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، عملکرد کاه و عملکرد بیولوژیکی در سطح %1 معنی دار بود، ولی دیگر پارامترهای اندازه گیری شده معنی دار نبود. عملکرد محصول گندم در روش مرسوم (کاربرد گاو آهن برگردان) نسبت به سایر روش های مورد بررسی در سطح بالاتری قرار داشت، ولی ظرفیت مزرعه ای در روش خاک ورز مرکب بدلیل عرض کار بیشتر و عدم نیاز به قطعه بندی زمین جهت شخم زدن حدود سه برابر روش مرسوم بود، در بین پارامترهای فیزیکی مورد ارزیابی، جرم مخصوص خاک در بین تیمارهای آزمایش اختلاف قابل ملاحظه ای وجود نداشت اما قطر متوسط کلوخ در روش کاربرد یک مرحله چیزل پیلر در حدود 2 سانتیمتر بزرگتر از دیگر تیمارها بود. 2-واژه های کلیدی: چیزل پیلر، خاک ورزی مرسوم، خاک ورز مرکب، کم خاک ورزی، خاک ورزی حفاظتی