معصومه زمانی
حمید یارمند
بیتا علی
مریم عجم حسنی
ستار زینالی
ابراهیم صادقی

ترکیبات استخراج شده از گال بلوط دارای خواص دارویی و درمانی متعدد بوده و بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته، دارای خواص ضد میکروبی بالایی می باشند. این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ضد قارچی ترکیبات استخراجی از گال بلوط ایرانی ‭(Quercus persica) ‬ناشی از زنبور ‭Aphelonyx persica ‬روی تعدادی از قارچ های مهم بیماریزای گیاهی (فوزاریوم، آلترناریا، پیتیوم و فیتوفتورا) انجام شد. پس از تهیه عصاره آبی، استونی و الکلی گال ‭A. persica‬، طی آزمونصهای مختلف محیطهای متناسب آگاردار و مایع حاوی غلظتهای گوناگونی از انواع عصارهصها تهیه و میانگین رشد و وزن کلنی های قارچی و اسپورزایی آنها در غلظتصهای متفاوت هر عصاره اندازهصگیری و با شاهد مقایسه شد. بر اساس تجزیه و تحلیل نتایج مش خص شد که هیچ یک از عص ارهصهای گال ‭A. persica ‬در غلظتصهای مورد استفاده، خاصیت ضد قارچی معنیصداری روی رشد و وزن پرگن هصهای قارچی نداشتهصاند. در حالیکه عصاره الکلی در غلظتصهای بالا (‮‭50‬ و ‮‭70‬ میلیصگرم بر میلیصلیتر) اسپورزایی قارچصها را مهار نمود. نتیجه نهایی پژوهش حاضر آن است که اثر ضد قارچی گال ‭A. persica ‬واب سته ب ه غلظت ب وده و همراه با افزایش غلظت عصاره گال، خاصیت ضد قارچی آن افزایش میصیابد. اما به دلیل بالا بودن حداقل غلظت کشندگی آن، عصاره گال ‭A. persica ‬روی بلوط ایرانی نمیصتواند جایگزین مناسب و مقرون به صرفهصای برای دیگر سموم و تیمارهای ضد قارچی باشد. واژه های کلیدی: گال، بلوط ایرانی، خواص ضد قارچی، قارچصهای بیماریزای گیاهی.