حسین سعادتی - استادیار گروه منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

یکی از راه های مهم برای مقابله با خطر سیلاب، خشکسالی و کم آبی، پخش سیلاب در آبخوان است. این تحقیق، به منظور ارزیابی طرح پخش سیلاب در محدوده پائین دست ایستگاه آبخوان تسوج واقع در شمال دریاچه ارومیه و حوضه های آبخیز مشرف به شهر تسوج و روستاهای انگشتجان و امستجان انجام شد. این ایستگاه در سال 1376 تاًسیس گردیده است. بارش متوسط سالانه حوضه 362.3 میلی متر و تبخیر و تعرق متوسط سالانه 989/5 میلی متر است. مساحت حوزه آبخیز در بالا دست ایستگاه هیدرومتری 5590 هکتار و مساحت عرصه پیشنهادی پخش سیلاب 3000 هکتار می باشد. اهداف مورد نظر در این تحقیق بررسی اثرات پخش سیلاب بر افزایش میزان کمیت پوشش گیاهی در پایین دست ایستگاه پخش سیلاب تسوج می باشد. برای اندازه گیری تغییرات سطح اراضی کشاورزی و پوشش گیاهی پائین دست ایستگاه از دو تصویر ماهوارهای لندست TM1992 وETM2002 و و 2006 و نرم افزار های مربوطه استفاده شده است. تفسیر تصاویر به روش هیبرید یا تفسیر چشمی برروی صفحه مانیتور انجام شد. نتایج حاصل از بررسی های تصاویر ماهواره ای نشان داد که میزان پوشش گیاهی در طول سال های بهره برداری از 18 % در قبل از بهره برداری از پروژه آبخوانداری به34/43 %بهره برداری از 18 % در قبل از بهره برداری از پروژه آبخوانداری به بدون پوشش نیز در طول نه سال روند کاهشی را نشان داد. افزایش پتانسیل آبی منطقه و به تبع آن افزایش نسبی در سطح اراضی کشاورزی از آثار مستقیم احداث ایستگا ه آبخوان بوده و لازم است که برای بررسی های اقتصادی به آثار غیر مستقیم احداث ایستگاه نیز پرداخته شود.

آبخوان تسوج، تصاویر ماهواره ای وGIS تغذیه سفره های آب زیر زمینی، پوشش گیاهی،