جواد لامعی هروانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
شاپور سهرابی - کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان های اصفهان زنجان و مرکزی
مجید کاظمی - کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان های اصفهان زنجان و مرکزی
زهرا دهقانی - کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان های اصفهان زنجان و مرکزی

با ظهور کودهای شیمیایی از منابع فسیلی، توسعه منابع آبی، گسترش مکانیزاسیون ، توسعه روش های جدید در حمل و نقل و فراورده های محصولات کشاورزی و برنامه های حمایتی دولت به صورت یارانه کود ، سم و انرژی ، مزارع خودکفا و دارای تنوع ، جای خود را به نظام های تک کشتی و یا دوکشتی داده، و استفاده از بقولات علوفه ای به طور قابل توجهی کاهش یافت. گیاهان خلر و ماشک از بقولات علوفه ای فراموش شده ای به شمار می آیند، که نقش مهمی را در کشاورزی پایدار و تامین نیازهای تغذیه ای گیاهان زراعی ، به عنوان منابع جایگزین تجدید شونده ایفا می نمایند . کوتاهی طول مدت دوره رویشی، تثبیت بیولوژیکی نیتروژن ، تحمل به خشکی ، سرما ، آفات و بیماری های گیاهی و نیاز به نهاده کم، از ویژگی های بارز این گیاهان جهت کشت به عنوان کود سبز در شرایط آیش تابستانی مناطق سرد کشور به شمار می آیند . نتایج تحقیقات حاصل از اجرای طرح پایلوت در شش شهرستان استان های زنجان ، مرکزی و اصفهان به سال 1386 ، موفقیت کشت این گیاهان را در شرایط آیش تابستانی با میانگین تولید 31/77 تن علوفه تر، 6/39 تن ماده خشک، 1/57 تن پروتئین خام، 251/2 کیلوگرم نیتروژن، 17/77 کیلوگرم فسفر و 200 کیلوگرم پتاسیم درهکتار برای گیاه علوفه ای خلر و 32/25 تن علوفه تر، 7/58 تن ماده خشک، 1/65 تن پروتئین خام، 264/5 کیلوگرم نیتروژن، 21/37 کیلوگرم فسفر، 215 کیلوگرم پتاسیم در هکتار برای گیاه علوفه ای ماشک مورد تایید قرار داد.