روشنک صداقت - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
علی اصغر طالبی - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
سعید محرمی پور - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

سوسک چهارنقطهای حبوبات Callosobruchus maculatusیکی از آفات کلیدی و مهم محصولات انباری در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری است. در این تحقیق اثر اشعه ماوراءبنفش روی تفریخ تخم و پارامترهای تولید مثل سوسک چهارنقطهای بررسی شد. برای این منظور 120 عدد تخم یک روزه این آفت به مدت 2 ، 4 ، 8، 16 ، 24 ، 32 ، و 40 دقیقه در معرض اشعه ماوراء بنفش پرتوتابی شدند. نتایج نشان داد که در اثر پرتوتابی درصد تفریخ تخم کاهش یافت و با افزایش مدت زمان پرتوتابی تأثیر اشعه نیز افزایش مییابد. به طوریکه بعد از 40 دقیقه پرتوتابی تنها7/5 درصد از تخم ها تفریخ شدند. برای تعیین پارامترهای تولید مثل، تخم های یک روزه به مدت 2 و 4 دقیقه پرتوتابی شدند. پس از خروج حشرات کامل 30 جفت حشره کامل نر و ماده انتخاب شد و تعداد تخم های تولید شده توسط هر حشره ماده در هر روز شمارش گردید و آزمایش تا مرگ آخرین فرد ماده ادامه یافت. نتایج نشان داد که پرتوتابی باعث کاهش معنی دار پارامترهای تولید مثل در افراد تیمار شده در مقایسه با شاهد میشود.

اشعه ماوراء بنفش،Callosobruchus maculatusتفریخ تخم، پارامترهای تولید مثل