علی فرهادی - اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

یکی از مهمترین چالش های بشر بر روی کره زمین، افزایش روز ازون جمعیت، تامین غذا و سایر نیازمندیهای آن ا ست .در طی 50 سال گذشته ، و در مقایسه با دو قرن اخیر، اراضی بیشتری به مزارع کشاورزی و توسعه شهرنشینی تبدیل و تخصیص یافته و محدودیت توسعه افقی اراضی و کم آبی و شرایط نامساعد از جمله شوری آب و خاک و .... به چالش جدی مبدل شده است .جمعیت دنیا تا سال 2050 ، حدود 50 درصد افزایش می یابدیقینا این روند می تواند گرسنگی،سوء تغذیه،فقر،بیماریهای اپیدمی و حتی ناآرامی های بیشتری مانند جنگ آب و غذا را به همراه داشته باشد، برای مقابله با این چالش ها راهکارهای متعددی پیشنهاد شده است یکی از این موارد تولیددر محیط های کنترل شده و استفاده از ارتفاع به جای سطح است . گلخانه هامی تواند در جهت تجاری سازی، رقابتی شدن بخش کشاورزی و حضور فعال در بازارهای داخلی و خارجی با در نظر گرفتن تنوع زیستی و حفظ اکوسیستم به شرط تولید محصول سالم فعال گردد .تنوع اقلیم، نیروی کار فراوان،انرژی ارزان و دست یابی به دانش فنی تولید طی سالیان اخیر از مزی ت های توسعه گلخانه در ایران است .عدم تحقیقات پیوسته و هدفمند در زمینه تولیدات گلخانه ای، نبود متولی مشخص، بروز تب احداث گلخانه طی سالیان گذشته و توسعه بدون برنامه، عدم رعایت اصول فنی و استفاده بی رویه از کود و سم سبب ظهور مخاطرات و خسارت شدید به امنیت غذایی جامعه شده است . طبق آمار، سطح زیر کشت محصولات سبزی و صیفی گلخانه ای در کشور طی یک دوره ده ساله بیش از 5 برابر افزایش یافته است در حالی که گسترش این محصولات در سطح استان اصفهان منطقی تر و در حد 1,4 برابر اس ت. 65 درصد از گلخانه های استان اصفهان با اسکلت چوبی و بصورت سنتی می باشند که با حذف یارانه سوخت طی سالیان آتی، تولید در این گلخانه های چوبی مقرون به صرفه نخواهد بود . گسترش بدون برنامه گلخانه ها در برخی مناطق منجر به تغییر الگوی کشت و عدم پایبندی بهره برداران به تولید پایدار گردیده است . عدم تولید محصول سالم در گلخانه ها و نبود کیفیت مطلوب ، مانع بزرگی در اقتصادی بودن تولید، توسعه آتی گلخانه ها و سدی برای ورود به بازارهای جهانی است .لازم است بر مبنای آمایش سرزمین و پتانسیل هر منطقه و با در نظر گرفتن توسعه پایدار رو ستاها و کشاورزی منطقه با دیدگاه محصول سالم برنامه ریزی گسترش گلخانه ها صورت پذیرد.