برآورد تولید علوفه گونه های مرتعی چندساله براساس رابطه همبستگی قطر و ارتفاع گیاه با وزن آن

استفاده و بهره برداری ار سیلابها در بسیاری از نقاط جهان بصورت سنتی یه ویژه در مناطقی که مقدار ریزشهای جوی به تنهایی برای زراعت کافی نیست متداول و مرسوم بوده است و سابقه آن به 3400 سال قبل از میلاد میرسد . روشهای بهرهبرداری از سیلاب بسته به شرایط فرق می کنند از جمله روش هایی که اهداف چند منظوره ای را به همراه دارد روش پخش سیلاب بر آبخوان می باشد این روش یکی از بهترین و مناسب ترین مورد از تلفیق دانش بومی با فن آوری جدید به شمار می آید که در این مقاله با معرفی و مطالعه موردی پخش سیلاب در آبخوان دشت کاشمر استان خراسان سعی می گردد که بهره برداری بهینه از منابع آبی منطقه را از دیدگاه روش فوق مورد بررسی قرار دهد . در این ایستگاه علی رغم خشکسالی ه ای چند سال اخیر در چهار سال اخیر بین 3 تا 4 بار آبگیری صورت گرفته است و با بکارگیری پلاتهای یک متر مربعی و با استفاده از روش سیستماتیک -تصادفی پارامترهای تاج پوشش گیاهان مرتعی،افزایش گیاهان مرتعی ،تولید و زادآوری گیاهان در سطح پلاتها و روش قطه توزین در درون پلاتها استفاده گردید .در این تحقیق در پشت کانالهای احداث شده آمار برداری انجام شده است و نسبت به شاهد در خارج از عرصه مقایسه صورت گرفته در سالهای اول و دوم به دلسیل بارندگی مناسب و سیل گیری سیستم پخش سیلاب تفاوت معنی داری در سطح یک و 5 درصد داشته که با توج ه به ایجاد فارو در بین کانالها میزان تغییرات پوشش خصوصأ در داخل فاروها در سالهایی که آبگیری انجام شده وجود داشته است . در طرح پایش پوشش گیاهی که همینک در سطح حداقل ده ایستگاه آبخوانداری در حال اجرا می باشد اندازه گیری وزن علوفه گونه های مرتعی وتعیین تولید در واحد سطح یکی از موارد مهم روش تحقیق می باشد . روش های مستقیم مانند قطع و توزین گرچه دقیق ترین روش در اندازه گیری وزن علوفه گونه های مختلف در مرتع می باشد ولی محدودیت موجود در آن وقت گیر بودن و پرهزینه بودن آن بوده و همچنین این روش دارای اثرات تخریبی زیا دی است، به این دلیل که قطع گیاهان در یک پلات نمونه گیری می تواند بر روی تولید این گیاه (رشد آنها ) در سال یا سالهای بعد اثر بگذارد به طوریکه اگر در یک طرح مطالعاتی نمونه گیری پوشش گیاهی در داخل پلاتهای ثابت در طول یک دوره چندساله مطرح باشد مانند طرح پایش ب یولوژیک که در عرصه مورد مطالعه این تحقیق (ایستگاه تحقیقات آبخوانداری کاشمر ) در حال اجراست، استفاده از این روش غیرممکن می گردد. کارشناسان پی برده اند که رابطه ای برقرار است بین تولید هرگونه با شاخصه هایی از آن گونه که مستقیما قابل اندازه گیری است و در همین ر استا به دنبال ابداع روشی بوده اند که غیرمخرب بوده و دارای دقت قابل قبول باشد . بعضی از روشها نیز براساس رابطه قطر و طول شاخه با وزن گیاه می باشد.در این حالت برای هر گونه گیاهی معادلاتی محاسبه شده که بیانگر ارتباط بین قطر و طول شاخه با وزن گیاه بوده و با محا سبه وزن هرشاخه به وزن گیاه می رسیم. و سایر روشهایی که در اینجا مجال تشریح آنها نیست . در این تحقیق تولید علوفه گونه های مرتعی چند ساله بر اساس رابطه همبستگی قطر و ارتفاع گیاه با وزن آن به تفکیک هر تیپ مرتعی آورده شده است.

Keywords:

آبخوانداری , تولید علوفه , ارتفاع گیاه , وزن گیاه , رابطه همبستگی , کاشمر