اتنا کبیر - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گر
نادر نورا - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مسعود کورکی نژاد - عضو هیات علمی دانشگاه بافت

نفوذپذیری بخش مهمی از چرخه هیدرولوژیکی را تشکیل می دهد و عبارتست از فرایند ورود آب به داخل خاک . به منظور آنالیز دقیق وهمچنین تخمین میزان ر واناب ، به درک بهتری از فرایند نفوذپذیری نیاز است . در طول یک واقعه بارش ،شدت بارش به طور مداوم در حال تغییر می باشد و این مقدار ممکن است کمتر یا بیشتر از نرخ نفوذپذیری در لایه بالایی خاک باشد .در عین حال نرخ نفوذپذیری نیز با تغییر شدت بارش تغییر می کند ،زیر ا این میزان بستگی به محتوی رطوبت لایه بالایی خاک داردکه خود تحت تاثیر شدت بارش ومیزان تراوش می باشد . اغلب مدلهای مختلفی که برای شرح این فرایند پیشنهاد شده اند،برای پلاتهای کوچک قابل استفاده می باشند وبه شدت بارشهایی که بیشتر از ظرفیت نفوذ پلات می باشند اشا ره دارد .در این مقاله از مدل نفوذپذیری ارائه شده توسط دیسکن و نازیمو1995Diskin and Nazimovاستفاده شده است . این مدل ،تنها محدود به ظرفیت نفوذپذیری نبوده و از این مدل می توان برای محاسبه تغییرات نرخ ظرفیت نفوذپذیری وتولید رواناب موثربرای هر هایتوگراف بارش ویک مقدا معلوم رطوبت اولیه خاک ، استفاده نمود . مدل شامل 2 محیط تنظیمی و ذخیره می باشد که برای تعریف آن نیاز به 3 پارامتر می باشد که عبارتنداز: حداقل وحداکثر نرخ ظرفیت نفوذfo و fcوحداکثر رطوبت موجود در خاکsm) به منظور محاسبه تغییرات نفوذپذیری ومحاسبه رواناب موثر مدل مورد نظر برای حوزه آبخیز کچیک واقع در استان گلستان به اجرا درآورده شد .نتایج نشان دادند که میزان بارش مازاد حاصل از این رگبار در کاربری مرتع این حوزه حدود55/9میلیمتر بوده است.

تغییرات نفوذپذیری-بارش مازاد-حداکثررطوبت موجود در خاک- حداقل وحداکثر نرخ ظرفیت نفوذ