سیروس امیری نیا
کاظم بروفه
علی جوانروح
حمیدرضا سیدآبادی
محمدحسین بنابازی
نعمت اله اسدی
حسین عمرانی
نرگس واسجی
محمدصادق لطفی پور
علی اکبر قره داغی
رحیم عصفوری
ناهید مژگانی

این مطالعه با هدف بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت کبک ایرانی از طریق تعیین تنوع ژنتیکی و تعیین کاریوتیپ صورت پذیرفت که برای این منظور از کبک های ایرانی موجود در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور نمونه برداری بعمل آمد. جهت تعیین کاریوتیپ از دو شیوه in vitro و مشخصا کشت لمفوسیت و روش in vivo با استفاده از روش مستقیم کشت استفاده شد و مشاهدات میکروسکوپی صورت گرفت. برای تعیین ساختار ژنتیکی و تنوع ژنتیکی از نشانگرهای ژنتیکی ریزماهواره استفاده شد. جایگاه های مورد استفاده عبارت بودند از: Aru 1F114، Aru1E97، Aru1E102، Aru 1E66، Aru 1B3، Aru 1G4، Aru 1M127 و Aru 1J76 . داده-های آماری با استفاد از نرم افزار POPGENE مورد آنالیز قرار گرفت. در کل جمعیت تمامی مکانهای ژنی مورد مطالعه از تعادل هاردی- واینبرگ انحراف معنی داری نشان دادند و تنها جایگاه Aru1E102 در تعادل هاردی- واینبرگ قرار داشت (P<0.05). میانگین فراوانی اللی (na )، شاخص شانون و PIC، به ترتیب 3750/6 ،4568/1 و 6567/0 بود. تنوع درون جمعیتی بر اساس آنالیز مقادیر هتروزایگوسیتی بررسی شد که میانگین هتروزایگوسیتی مشاهده شده 4522/0 بدست آمد و میانگین هتروزایگوسیتی مورد انتظار نااریب در این جمعیت 7017/0 بود. براساس یافته های این تحقیق میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت مورد مطالعه، در مقایسه با نتایج دیگر گزارشات خارجی، بیانگر وجود سطح مناسبی از تنوع ژنتیکی در کبکهای بومی کشور می باشد. همچنین می توان گفت که نشانگرهای ریزماهواره ابزار توانمندی برای مطالعات ژنتیک جمعیت بر روی کبک می باشند.واژه های کلیدی: کبک ایرانی، ساختار ژنتیکی، کاریوتیپ، in vivo ، in vitro ، لمفوسیت، نشانگرهای ریز ماهواره، تنوع ژنتیکی، هتروزایگوسیتی.