اشکبوس امینی
محمد حسین صابری
محمدتقی طباطبایی
حسین اکبری مقدم
ذبیح الله راوری
داود افیونی
حمید تجلی
محمدحسین دهقانی
امید پودینه
غلامحسین علی غلامرضایی
مریم مرتضی قلی
عفت السادات مصلی
محمد صفری
ناصر رشیدی
ایراندخت ایرانمنش
علیرضا صمد زاده
الیاس آرزمجو

این طرح به منظور مطالعه سازگاری و تحمل به شوری ارقام و لاین های پیشرفته گندم در پنج ایستگاه تحقیقاتی مناطق معتدل و گرم شور (بیرجند، یزد، کرمان، اصفهان و زابل) به مدت دو سال به اجرا در آمد. تعداد 20 رقم و لاین امید بخش با احتساب شاهدها (ارگ، افق و نارین) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار تحت شرایط تنش شوری (8-12ds/m=Ecwater و 10-14ds/m=Ecsoil) مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. در طول دوره رشد ضمن مراقبت های لازم زراعی یادداشت برداری های لازم از برخی صفات مرفولوژیکی و زراعی مانند: تاریخ سنبله دهی و رسیدن، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و غیره بعمل آمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل مکان × سال و همچنین اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ × مکان × سال معنی دار می باشد. برای سنجش سازگاری و پایداری عملکرد ارقام از روش غیرپارامتری رتبه بندی Rank) (و انحراف معیار رتبه (SDR) و همچنین شاخص نسبی عملکرد (YIR%) استفاده گردید و نتایج نشان داد که ارقام و لاین های شماره 14، 16، 6، 3 و17 با داشتن میانگین عملکرد بالا و انحراف معیار رتبه پایین، دارای قابلیت تطابق بیشتری با شرایط شوری این مناطق بوده و از پایداری عملکرد بیشتر و تحمل قابل قبول به بیماری ها برخوردار بودند و به عنوان لاینهای برتر جهت بررسی در آزمایشات تحقیقی ترویجی انتخاب گردیدند. واژه های کلیدی :گندم نان، سازگاری، پایداری، تنش شوری و عملکرد دانه