محمد رضا مهرابی
بابک قائدنیا
عقیل دشتیان نسب
مریم میربخش
وحید یگانه
عیسی کشتکار
محمدعلی نظاری
عباسعلی مطلبی
ابوالفضل سپهداری
عیسی شریف پور
شاپور کاکولکی
قاسم غریبی
پریسا حسین خضری
غلامحسین دلیرپور

در میگوهای پرورشی کشور مواردی از علایم بالینی مشابه مسمومیت مزمن با آفلاتوکسینها گزارش شده است. در این تحقیق اثرات مقادیر 20، 50، 100، 200، 400، 800 و 1600 ppb آفلاتوکسین B1 خالص افزوده شده به جیره غذایی بر شاخصهای رشد، درصد بقا، میزان باقیمانده آن در عضله و سر- سینه میگو، آسیب های بافتی هپاتوپانکراس، همچنین تغیرات فاکتورهای خونی در میگوهای پرورشی سفید هندی Fenneropenaeus indicus جوان با میانگین وزنی 76/1±79/11 گرم پس از 4 و 8 هفته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسیها در تیمارهای آزمایشی نشان داد پس از 8 هفته تغذیه میگوها با مقادیر 20، 50 و 100 ppb آفلاتوکسین B1 ، بر میزان رشد نهایی آنها تاثیرندارد ولی با افزایش مقادیر آفلاتوکسین B1 در جیره ها، میزان رشد کاهش می یابد و همبستگی(r) منفی با وزن نهایی برابر با 312/0- وجود دارد. در پایان هفته هشتم، درصد بازماندگی، تعداد کل همو سیتها، مقدار پروتیین تام سرم خون با مقادیر آفلاتوکسین B1 جیره دارای همبستگی(r) منفی به ترتیب 603/0- ، 237/0- ، 649/0- بود. آسیبهای بافتی شامل تغییرات دژنراتیو وآتروفی سلولهای ترشحی و پوششی توبول ها و نکروز بافتی هپاتوپانکراس، جدا شدن دستجات عضلانی از یکدیگر در بافت عضله ، نکروزه و کنده شدن مخاط روده با شدت های مختلف در میگوهای تغذیه شده با مقادیر مختلف آفلاتوکسین B1 بود. در تیمارهای 20، 50، 100 و 200 ppb ، یک ماه پس از تغذیه با جیره فاقد آفلاتوکسین B1 ، بهبودی و طبیعی شدن اکثر شاخصها پدیدار گشت ولی در تیمارهای 800 و1600 ppb قرمزی رنگ میگوها و کاهش قوام هپاتوپانکراس تا پایان هفته دوازدهم همچنان وجود داشت. در پایان هفته هشتم، بیشترین میزان باقیمانده آفلاتوکسین B1 در عضلات میگوها در تیمار 100 ppb مشاهده شد که مقدار آن 55/1 ppb بود ولی در سر و سینه حداکثر مقدار تجمع آفلاتوکسین B1 در تیمار 1600 ppb و به مقدار 1/7 تعیین گردید. از منظر بهداشت عمومی، مقادیر مذکور کمتر از حد مجاز آفلاتوکسین ها در مواد خوراکی با مصرف انسانی قرار دارند. لغات کلیدی: قارچ، مایکوتوکسین، خلیج فارس، بوشهر و ایران