مجتبی صانعی
احمد حسینی
محمود رضا طباطبایی

به منظور برنامه ریزی درست و بهره برداری صحیح از منابع آبی کشور، داشتن آمار و اطلاعات منابع رودخانه ها امری مهم و بنیادی می باشد. در کشور پایگاه دادهصای مناسب برای ویژگیصهای فرسایشی رودخانه های دایمی و به ویژه مسیل های کشور وجود ندارد، در این راستا با اجرای این طرح، اطلاعات مختلفی از ویژگی های فرسایشی رودخانه ها و آبراهه های کشور جمع آوری و استخراج خواهد شد. این اطلاعات از طیف متنوعی، مشتمل براطلاعات مکانی وتوصیفی رودخانه ها برخوردار بوده و شامل وضعیت فرسایش بستر، کناری رودخانه ها و درصد حساسیت به فرسایش می باشد. هدف از این مطالعه بررسی و جمع آوری آمار و اطلاعات مربوط به انواع فرسایش در رودخانه ها و مسیل های استان، میزان بار رسوبی در رودخانه ها و مسیل های استان، اطلاعات مربوط به انواع سازندهای زمین شناسی سازمان زمین شناسی، شناخت مناطق حساس به فرسایش در طول مسیر رودخانه با استفاده از نقشه های حساسیت به فرسایش با استفاده از اطلاعات مندرج در بازدیدهای میدانی، گزارشات قابل دسترس و نقشه های سازمان زمین شناسی است. در این مطالعه پس از تصحیح موقعیت خشکه رودهای و مسیل های استان، جنس زمین شناسی که بستر رودخانه در آن جریان داشت با لایه مسیل ها قطع داده شد و مسیل های هر واحد در رودخانه اصلی مورد بازدید صحرایی قرار گرفت و هر رودخانه از نظر حساسیت به فرسایش، نوع فرسایش و عوامل تعیین کننده در نوع فرسایش مسیل مورد بازبینی قرار گرفت و اطلاعات لازم جمع آوری و در سامانه اطلاعات جغرافیایی‭(GIS) ‬وارد شد. از نتایج این تحقیق می توان به تهیه الگوی فرسایشی خشکه رودها و مسیل های استان یزد با استفاده از اطلاعاتی و تحلیل هایی که بر روی رودخانه ها از نظر زمین شناسی و حساسیت به فرسایش انجام شد، اشاره کرد. در نهایت کلیه اطلاعات جمع آوری شده از عملیات های میدانی و سنجش از دور، به صورت بانک اطلاعاتی در قالب لایه های ‭ArcGIS ‬و فایل های ‭dbf ‬و ‭Excel ‬مدون شدند. واژه های کلیدی: اطلاعات توصیفی، اطلاعات مکانی، رسوب، رودخانه، سازه، مسیل، ‭ArcGIS. ‬، استان یزد، استان ایلام