عادل جهانگیری

واکنش متفاوت ژنوتیپها به شرایط محیطی یا همان اثر متقابل ژنوتیپ - محیط یکی از مباحث مهم اصلاح نباتات بوده و تجزیه آماری آن، اصلاحگر را در جهت گزینش صحیح ژنوتیپ های مطلوب یاری می کند.این تحقیق بمنظور بررسی ومقایسه محصول ودستیابی به لاینها و ارقام پر محصول سازگار با شرایط مختلف آب وهوایی مناطق اجرا در سه استان کشور با حضور ‮‭13‬ لاین و دو شاهد به مدت سه سال زراعی به اجرا در آمد. زمین محل آزمایشها در پاییز آماده گردیده ( شخم و دیسک) وآزمایشات در نیمه اول آذرماه کشت شدند. در طول دوران رشد ونمو علاوه بر مراقبتهای معمول زراعی نظیر وجین علفهای هرز و مبارزه با آفات یادداشت برداریهای لازم صورت گرفته و نهایتا در زمان برداشت عملکرد دانه لاینها مورد مقایسه قرار گرفتند .بر اساس نتایج حاصل لاین شماره ‮‭10‬ (‮‭87‬‭-SAR‬‮‭80‬J‮‭21‬K‮‭17‬) بیشترین میانگین عملکرد را در دو منطقه لرستان و ایلام داشت. ضمنا بررسی میانگین رتبه ها مشخص کرد که این لاین بهترین رتبه رادر بین ژنوتیپ ها به خود اختصاص داده ،بنابراین، این ژنوتیپ دارای سازگاری عمومی می باشد و لذا قابل توصیه در همه مکانهای آزمایشی خواهد بود. از نظر سازگاری خصوصی در کرمانشاه ژنوتیپ شماره ،2 در ایلام و لرستان لاین شماره ‮‭10‬ بهترین ژنوتیپ ها بودند. واژه های کلیدی: نخود، لاین، عملکرد، زمستانه، برق زدگی